8+ нас

Мөрдөгч Пиерт шинэ даалгавар иржээ. Үл мэдэгдэх ноёнтон Дуурийн хотыг тэр чигт нь төөрдөг хот болгох чадалтай шидэт чулууг хулгайлжээ. Чи Пиер болон түүний найз Карменд төөрдөг хотоор дамжин, оройтохоос нь өмнө үл мэдэгдэх ноёнтонг зогсооход тусалж чадах уу?

15 дэлгэмэл бүхий үзэсгэлэнт зурагтай энэхүү хайлтын ном шидэт төөрдөг зүйлсээр дүүрэн. Газар доор болон модны оройд байрласан хотуудаар аялж, агаарын бөмбөлөг болон сүнс шүглэсэн байшингуудаар зочлон, төөрдөг хотод уйдна гэж үгүй шүү.

"Эв найр, эрэл хайгуулын гарын авлага." - Publishers Weekly

Гэрэн зурагт номын редакц энэ жилийн Хүүхдийн Номын өдрийг тохиолдуулан цоо шинэ орчуулгын зурагт номоороо бэлэг барьж буйгаа дуулгахад тун таатай байна❣️

Хатагтай Дорго ням гараг бүр Чихрэн оргилд гарах бөгөөд тунчиг энэрэнгүй сэтгэлт нэгэн. Тэрээр уул гарах замдаа оргил өөд гарч үзэх хүсэлтэй бяцхан муур Лүлүтэй танилцан, түүнтэй нөхөрлөнө. Тэд олон ням гарагийн турш хамтдаа ууланд гарч, хатагтай Дорго Лүлүд мэдлэг туршлага, нууцаасаа хуваалцана. Аажимдаа Лүлү хатагтай Доргод тусалдаг нэгэн нь болсон байх бөгөөд нэг л өдөр хатагтай Дорго ууланд гарахаа больдог. Ингээд цаг хугацаа өнгөрөх тусам Чихрэн оргил Лүлүгийх болж хувирна...

Зохиолч, зураач Марианна Дюбүк усан будаг, өнгийн харандааны зөөлөн, энгийн ажиллагаагаараа Лүлүгийн аялалд тохиох зүйл бүрийг нарийн детальтайгаар зохиомжлон тун чадварлаг зураглан харуулжээ. 

Уулын оргил өөд хамтдаа гарцгаая!

Уншигч та өөрөөсөө "Эх орон гэж юу вэ?" хэмээн асууж үзээрэй. Эл асуултад хариулах тийм ч амархан биш болов уу. Хүүхдийн номын Жангар редакц чухамхүү энэ асуултад хариулахад туслах "Эх орон" танин мэдэхүйн зурагт номыг бүтээлээ.

"Хүмүүсээс өмнө дэлхий ертөнц ямар байв? Хүн төрөлхтөн хэрхэн соёл иргэншлийг бүтээв?Монголчууд бидний соёл, бидний өнөөдөр яаж бүрэлдэн тогтов?" Энэхүү номыг дэлгэн хүн төрөлхтөн үүссэн үеэс өнөөдрийг хүртэлх түүхээр аялж, эх орныхоо тухай ярилцаарай.

Энэ бол өөрийгөө иддэг ер бусын ном.

Өчүүхэн жижиг хэсэг бүр, цаашлаад номын нуруу, хавтас, хайчилж авахад гарсан өөдсүүдийг хүртэл дахин боловсруулж ашиглах боломжтой. Алхам алхмаар хийх энгийн зааварчилгааг даган хуудас бүрээс дахин ашиглах цаас, органик жортой карт, хог түүх уриалга гэх мэт эх дэлхийгээ хайрлан хамгаалахад туслах олон зүйлийг бүтээн суралцаарай.

Олон жижиг үйлдэл нэг том өөрчлөлт авчирдгийг санаж, УНШЪЯ, ХИЙЕ, ХАМГААЛЪЯ!

Энэ бол бүтээл болдог ер бусын ном.

Яагаад вэ гэж үү? Алхам алхмаар хийх энгийн зааварчилгааг даган хуудас бүрийн хайчлах хэсгүүдээр пуужин, оньст гар, одны орд харагч гэх мэт олон сонирхолтой зүйлийг бүтээцгээе. Энэхүү номыг зөвхөн унших бус бүтээлч чадвараа хөгжүүлж, дахин ашиглах боломжтой байгальд ээлтэй 30 гаруй гайхалтай бүтээлийг урлан эх дэлхийгээ хайрлаарай.

Олон жижиг үйлдэл нэг том өөрчлөлт авчирдгийг санаж, УНШЪЯ, ХИЙЕ, ХАМГААЛЪЯ!

Профессор Браунстоны хадгалан хамгаалж буй эд өлгийн дурсгалууд дунд үнэт эрдэнэс нь болсон номын цуглуулга бий. Тэдгээр ном профессорын аймшиггүй дайчин, бас огтхон ч баатарлаг бус эгэл жирийн өвөг дээдэс, элэнц хуланцад тохиолдсон түүх домгоор дүүрэн. Марсигийн аав, адал явдлын эрэлч Артур Египет рүү яваад ор сураггүй алга болчхов. Охин аавыгаа хайж олохын тулд мөрөөр нь мөшгөн, аргагүйн эрхэнд алс холын аянд гарлаа. Нэг л мэдэхэд тэр агуу Сфинксийн өмнө зогсож байх ба дотор нь гацсан аавыгаа аврахын тулд оньсого таах ёстой болов. Египетийн бурхдаас тусламж хүсэхээс өөр арга Марсид байсангүй. Гэсэн ч эцсийн даалгаврыг биелүүлж чадах эсэхээс нь бүх зүйл шалтгаална. Марси хамгийн том айдсаа давж, аавыгаа аварч чадах болов уу?

Браунстон удмын бас нэгэн домог үлгэрийг уншиж, Марситай хамт оньсого таан, эртний Египетийн бурхадтай уулзаарай.

Профессор Браунстоны хадгалан хамгаалж буй эд өлгийн дурсгалууд дунд үнэт эрдэнэс нь болсон номын цуглуулга бий. Тэдгээр ном профессорын аймшиггүй дайчин, бас огтхон ч баатарлаг бус эгэл жирийн өвөг дээдэс, элэнц хуланцад тохиолдсон түүх домгоор дүүрэн. Браунстоны удмын тэдгээр ер бусын адал явдал дундаас Викингийн нутгийг зорьсон сэтгэл хөдлөм нэгэн аялалд Артур хүүгийн хамт гарцгаая.

Шидэт агуурс, хүчит бурхдын нутагт очсон Артур аймшигт араатныг дарж, төрөлх тосгоныхноо хөлдөж үхэх аюулаас аварч чадах болов уу?

Дэлхий хэмээх гарагтаа, хүрээлэн буй орчиндоо энэрэнгүй хандаж, хайраа зориулахад туслах ном.

Бяцхан хүүхдүүд ч хүрээлэн буй орчиндоо ээлтэй байх эрмэлзэлтэй байдаг. Хэрхэн хорвоо ертөнцийг илүү сайхан болгоход багачуудын хийж чадах хамгийн энгийн арван алхмыг энэ номоос суралцаарай. 

Шүдээ угааж байхдаа усаа гоожуулахгүй байхаа мартаагүй биз? Зурж, бичихдээ цаасныхаа аль аль талыг ашигладаг болвол ямар вэ? Үрээр ургамал тарин түүнийгээ ургуулж сурах уу? Хүүхдэд ээлтэй зурагтай, дэлгэгдэж сөхөгддөг хэсэгтэй энэ номыг хэдэн ч насны хүүхэд анхаарах сонсох болно гэдэгт бид итгэлтэй байна.

Профессор Браунстоуны эрдэнэс мэт цуглуулга дунд түүний хамгийн үнэ цэнэтэй зүйлс болох номын цуглуулга бий. Эртний өвөг дээдсийнх нь түүхээр дүүрэн тэрхүү цуглуулгад он цаг улирсан ч хуучирдаггүй зүрх зоригт тулалдагчид болон домог болсон баатруудын түүх оршино.

Артур ба алтан олс - адал явдлаас хойш олон жил өнгөрчээ. Артурын охин Марси аавыгаа дуурайсан ч болоосой... Аав нь Марсигийн адал явдал эрэлхийлэгч талыг нээн хэмээн дотроо сэтгээд Египт рүү домогт нэгэн номыг аваачихаар аялалд гарах болно. Харин сураг ажиггүй болоход нь Марси түүний араас ирэх ёстой. Марси айдсаа даван туулж аавыгаа аварч чадах болов уу?

Профессор Браунстоуны их танхимд тавтай морил. Тэндээс та хорвоогийн эртний, ховор эд зүйлийн өлгийг олох болно!

Гол дүрийн хүү Артурын хамтаар Браунстоуны эртний өвөг дээдэс болох Викингчүүдийн эрин үеэр зочлонгоо залуу аялагчийн зүрх зоригтой болж, тосгоныхноо аварч буйг мөн аварга мангас Фенриртэй хэрхэн тулалдахыг олж мэдээрэй...

Жулиан бол гэртээ ганцаар байх дуртай нэгэн бяцхан хулгана билээ. Тэд ихэвчлэн л Жулианд нэг бол саад болж, нэг бол идэх гэнэ! Тэгтэл нэг өдөр Жулианы оройн зоогийн үеэр нэгэн урилгагүй зочин ирэх нь тэр...

Үнэг Жулианыг үмхэхээр үүр лүү нь дайрах гэтэл гэрийнх нь хаалганд толгойгоо гацааж орхилоо! Эхлээд цочирдож, гайхсан бол эцэстээ оройн хоолоо цугтаа идэцгээхээр болох бөгөөд яваандаа насан туршийн найзууд болж хувирах болно.

Герман зохиолч, зураач Волф Эрлбрүхийн 2007 онд бичсэн эл ном үхэл, үхлийн дараах амьдралын тухай өгүүлэх бөгөөд анимэйшн, кино гэх мэт хувилбар нь хүртэл гарсан байдаг.

Үхэл гэгч нэгэнтэй "нөхөрлөж буй" нэгэн нугасны түүх эл номд гардаг. Тэд амьдралын талаар ярилцах бөгөөд үхлийн дараа юу болдог тухай ч хамт төсөөлнө.

Хүүхдэд танилцуулахад хүнд санагдах эл сэдвийг зурагт номоор дамжуулан хүүрнэж өгөн, ярилцаарай.

Сансрын хэмжээст үйл явдал нь өрнөх энэ зурагт ном ганцаардахаа больсны дараа бидэнд төрдөг тайвшрал, аз жаргалын мэдрэмжийн тухай өгүүлнэ. Солонгосын дуучин, дуу зохиогч И Жак болон шагналт уран бүтээлч И Жинхи нарын хамтрал.

Эрт урьдын цагт, алс холын ертөнцөд ганцаардмал нэгэн од амьдардаг байж гэнэ. Нэг өдөр солир үзэгдсэн нь од ахин ганцаардахаа болих дохио юм болов уу? Халлигийн сүүлт одноос сэдэвлэн бичигдсэн энэ ном хэчнээн богино, ховор ч гэсэн хүн хоорондын жинхэнэ ойлголцол бидэнд хэрхэн хязгааргүй уудам огторгуй дунд тод гялалзах баяр хөөр, итгэл найдвар болж чаддаг тухай харуулж чаджээ.

Араатнуудын хачин жигтэй амьдрал, үй олноороо хөл дор аж төрдөг, өчүүхэн бяцхан шавжны ертөнц, жигүүртэн шувуудын гайхам амьдрал гэх зэрэг Юваль Цоммер зохиолч, зураачийн алдартай цуврал ном Гэрэнд ирлээ.

Хүүхдийнхээ байгалийн нууц руу өнгийх аяллыг нь энэ номуудын тусламжтай улам нээж өгөөрэй.

Цаасны инженерчлэлийн гайхамшигт бүтээл. Энэхүү өвөрмөц, интерактив номын хуудсыг эргүүлэх бүрдээ планетариумаар харагдах одны орд, геометрийн дүрст генератор, урт удаан он жилүүдийн цаг тооны бичиг, мессеж код тайлагч, дуу чангаруулагч өсгөгч гэх зэрэгтэй танилцах боломжтой.

Өдөр тутмын зүйлсийн хэрхэн ажилладагийг энэхүү алмайруулам цаасан бүтээлийн тусламжтай танилцуулахад хүүхэд ойлгохгүй байна гэж үгүй. 

Хоёр удаагийн Калдекоттын шагналт зохиолч, зураач Софи Блаколлын бичиж, зурсан энэхүү номд гэрэлт цамхагийн хамгаалагч хийдэг нэгэн эрхмийн амьдрал, ахуйг харуулдаг. Цамхгийн гадна, эргэн тойронд битүү ус цэлийнэ. Энэ номын тусламжтай өнгөрсөн рүү нэг өнгийж үзээрэй.

Хамгийн анхны сансар судлаач эмэгтэй болох Каролин Хершелийн бодит түүх.

Шинжлэх ухаанд хувь нэмрээ оруулахад өөрийн амьдралаа зориулсан эмэгтэйн талаар үзэсгэлэнт зураг, гайхам бичвэрээр илэрхийлсэн баримтат зурагт номтой танилцаарай. Тэрээр шинжлэх ухаан хамгийн анх солир хэмээн тооцогдсон тэрхүү биетийг олж нээсэн бүсгүй билээ. 

• Шинжлэх ухаан, сансар огторгуй, орон зайн талаар хүүхдийн сонирхлыг өдөөнө.
• Шинжлэх ухааны талаар өгүүлэх баримтат, чанартай зурагт ном хайж буй багш, номын санчдад мөн сайн тусламж болж чадна.
• STEM сэдвийг сонирхогчдод төгс бэлэг болж чадна.

Хүмүүс биднийг холбодог олон зам бий. Түүний нэг нь төмөр зам. Алсад зурайх төмөр замыг хүмүүс яагаад бүтээсэн юм бол? Аварга том зүтгүүрийг хэн жолооддог юм бол? Энэхүү номыг дэлгэн төмөр замын түүхээр аялж, өртөөнөөс өртөө дамжин явах галт тэрэгтэй танилцаарай. Мөн хүмүүс биднийг тав тухтай зорчуулахын тулд төмөр замын ажилчид хэрхэн ажилладгийг сонирхоорой. Уншигч таныг төмөр замын гайхалтай аялалд урьж байна.

"Заан тоорой хоёр" цувралын шинэхэн дэвтэр 12 сарын 23-аас уншигчдын хүртээл болох нь ээ.

Уншсан хүүхэд бүрээ инээлгэдэг энэ цувралын шинэ адал явдалд юу гарах бол оо?

Энэхүү номыг уншсан хүүхэд бүр баяр хөөр, аз жаргалыг мэдэрч тайвширдаг байгаасай. Тэдний сэтгэхүй, бүтээлч сэтгэлгээ нь хөгжихөд бага ч болов тус болоосой, эцэг эхчүүд хүүхэдтэйгээ хамт уншаад ярилцаж, тэднийгээ ойлгож тусалдаг байгаасай гэж би хүсэж байна. Энэ л миний чин хүсэл билээ!

Ертөнцийн түүхэнд хувь нэмрээ оруулж, түүхийг бүтээлцэж ирсэн үе үеийн алдартнуудын тухай үнэн бодит мэдээлэл, өвөрмөц содон намтар цадигийг сонирхолтойгоор бичсэн байна. Дэлхийн түүхийг бүтээсэн 100 хүн ном нь тухайн хүмүүсийн бодит амьдралын түүхээр дүүрэн. Энэ ном нь шинийг нээгч эрэлхэг зоригтнууд, урам зориг хайрлагч зохион бүтээгчид, бодолд дарагдсан сэтгэгчид, манлай удирдагчид, оньсыг тайлсан бүтээгчид хэмээх хэсгүүдтэй. Дэлхийн хамгийн агуу зохион бүтээгчид, аялагчид, эрдэмтдээс эхлээд бидэнтэй нэгэн цаг үед амьдарч буй хамгийн нөлөө бүхий улс төрчид, сэтгэгчид, зохиолчид зэрэг манай дэлхийг өөрчилсөн олон арван хүний намтрыг уншиж, тэдгээр хүмүүсийн хийж бүтээсэн гайхамшигт үйл хэргүүдтэй танилцаарай. 

Амьдрал мөнхөд хувьсан өөрчлөгдөж байдаг. Гэхдээ энэ өөрчлөлт тодорхой дараалал, давтамжийн дагуу явагдана. Амьтан ургамал, хүмүүс бид ч гэсэн өсөн, үржиж эцэстээ үхэж төгсдөг. Уул, хад, гол мөрнөөс эхлээд гараг, сүүлт од, одод гээд л амьд бус зүйлс ч ялгаагүй, мөн л өсөж, үржиж эцэст нь үхэх үйл явц давтагдана. Эдгээр бүх хувьсал, өөрчлөлтийг амьдралын мөчлөг гэдэг. 

Амьдралын мөчлөгүүд өөр хоорондоо харилцан хамааралтай. Ургамал хөрснөөс ус болон шим тэжээлээ, харин нарнаас энерги авдаг. Амьтад өсөж том болохын тулд ургамал болон бусад амьтдаар хооллоно. Ихэнх ургамал шавжаар дамжуулан цэцгийн тоос хүртэх замаар нөхөн үржинэ. Харин ургамал, амьтан үхэхэд үзэгдэл нь хөрсөнд шингэн ялзмагтаж, дараагийн шинэ ургамал ургахад бордоо болно. 

Амьдралын мөчлөг ийнхүү эцэс төгсгөлгүй хувьсан өөрчлөгдөж буйг бид ойр тойрноосоо харж болно. Төрөх, өсөх үйл явц нь үхэх, илжрэх үйл явцаар нөхөгдөн тэнцвэрт шинжээ хадгалж байдаг. Амьдрал ийнхүү мөнхөд хувьсан өөрчлөгдөж байх хуультай.

Бидний өдөр тутамдаа хэрэглэдэг техник технологийг хэн бүтээсэн тэдгээрийн үүх түүх, ургамал амьтдын хамгийн хамгийн, спортын амжилтыг эвдэгч тамирчид, сансар огторгуйд хөөргөсөн пуужин, гараг эрхсийн тухай хүн болгоны тэр бүр мэддэггүй гайхширам үнэнийг энд дэлгэжээ. Дэлхийн хамгийн хүйтэн газар болох Антарктидад -89 градус хүрдэг гээд бод доо, аварга загас 20,000 км замыг туулах чадалтай гэх мэт олон зүйлийг эндээс уншиж мэдэх болно. Тиймээс айл болгонд байх хэрэгтэй номуудын нэг яахын аргагүй мөн юм.

Амьтдын хаант улсын тухай санаанд багтамгүй зуу зуун харьцуулалт, хачирхалтай баримтууд... 

Залаат тоншуул нэг секундэд 20 удаа тоншиж чадна. Шоргоолж идэштний хэл нь 15 ширхэг бөндгөр зайрмагийг давхарласантай тэнцэхүйц урт байдаг. Дэлхийн хамгийн удаан амьтныг та яст мэлхий гэж боддог уу? Харин яст мэлхийнээс 45 дахин удаан амьтан болох гадилан нялцгай биет 0,006 км цагийн хурдтай байдаг. Зарим шувууд нисэж байхдаа унтаж чаддаг гэвэл та итгэх үү? Уулын хараацай нисэж байхдаа нэг нүдээ анин тархиныхаа талыг ажиллуулан унтаж чаддаг гэх мэт амьтдын тухай маааааш олон сонирхолтой зурган харьцуулалт, мэдээ мэдээллийг энэхүү номоос уншиж мэдэх боломжтой юм.

Чоно аварга том болоод зогсохгүй жинхэнэ араатан шиг аашилж эхлэв! Харин найзууд нь чоногүйгээр юу хийхээ ч мэдэхээ байлаа. Гэхдээ юу ч хийхгүй бол бүгдийнх нь өдийг хүртэлх зүтгэл талаар болно. Ингээд бууж өгөх үү, аль эсвэл олон улсын баатруудын шигшээтэй хамт чадах бүхнээ хийгээд үзэх үү?

Муу залуус арай гэж өөрсдийн цаг хугацаандаа ирсэн ч нэг л биш. Портал хаалгаар гарахад ямар нэг зүйл тохиолдсоноос зайлахгүй. Ядаж байхад нэг үлэг гүрвэл тэднийг дагаад хүрээд ирсэн байдаг!

Бүгд ямар нэг онцгой хүчийг олж авсан нь хачирхалтай. Бүгд гэдэг нь Ноён Тарантулагаас бусад нь гэсэн үг л дээ. Явж явж, цэрдийн галавын үлэг гүрвэл хамгийн хамгийн нь болсон гэхээр л ... Түүнээс бусад нь шинэ хүчээ хянаж, удирдаж чадахгүй байгаад л хамаг бэрхшээл, будилаан оршиж байлаа. Гэвч Олон улсын баатруудын шигшээ гэж бий! Хэцүү охидтой танилцаарай.

Теранозавр рекс, велосираптор гэх мэт үлэг гүрвэлүүдтэй тааралдаад байвал хэдэн жилийн өмнө ирсэн гэсэн үг вэ?

Гоц ухаантай легс харийн хөлгийг хакердсаны ачаар муу залуус эх дэлхийдээ эргэн ирсэн боловч нэг л биш... Эх дэлхий харийнханд эзлэгдэж байхад муу залуус 65 сая жилийн өмнө ирээд гацчихлаа. Гэхдээ Легс цаг хугацаа ба орон зайн учрыг олж, портал хаалгыг нээснээр бүгд гэртээ эргэн ирэв. Муу залуус нэг л өөр, шинэ амьтад болчхож... нэг тийм супер ч юм шиг...

Муу залуус дэлхийг аварсан. Харин одоо тэд өөрсдөө задгай сансарт гацчихлаа!

Легс гайхамшигтайгаар харийн компьютерыг “хакдсан” боловч бүх юм сайхан болдгийн даваан дээр муу залуус нэг нэгээрээ алга болж эхлэв. Тэднийг аймаар олон шүдтэй, арай дэндүү олон бөгстэй нэг амьтан хулгайлчихлаа!

Муу залуус дэлхийг аврахаар эргэн ирлээ!
Үүний тулд тэд пуужин "зээлж"... Бас нэг сансрын хувцсыг нь завааруулчхаж магадгүй... бас ноён Пирана арай л дэндүү олон буррито идчихсэн байж мэднэ... гэхдээ байзаарай, үүнээс илүү дордоно гэж байх уу? байх уу?! байхгүй.
Энэ бол олон улсын баатруудын холбоо шиг юмныхны хувьд нэг л жижиг алхам. Гэхдээ муу залуусын хувьд бол том үсрэлт шүү.

Баатарлаг муу залуусын адал явдал үргэлжилсээр. Дэлхийд гэнэтийн явдал болж бүх муужгайнууд зомби болж хжвирах нь тэр ээ. Энэ бүхний ард муу залуусын гол дайсан, галзуу эрдэмтэн Чанамал гэх хорон санаатан байх ажээ. Тэд зомби болсон муужгайнуудыг аврахын тулд жаахан хачин ч гэсэн үнэхээр ухаалаг хатагтай матраас тусламж авах хэрэгтэй боллоо.
Тэд энэ бүхнийг хийж чадах болов уу?

Тэд бол муу залуус. Гэхдээ тэд баатарлаг үйлс хийнэ гээд боддоо. Тэдний дуу хоолой муу залуус шиг сонсогдож, үнэр нь ч муу залуус шиг үнэртэн, царай төрх нь яалт ч үгүй муу залуус шиг харагддаг. Тэд бол ноён чоно, аварга махчин загас, могой, пирана (жижиг махчин загас) нар юм. Бүгд л тэднийг муу залуус гэж боддог шүү дээ. Харин тэд сайн залуус болох гэж хичээх болно. Тэд номын хоёрдугаар хэсэг дээр фермээс тахиануудыг сулладаг шүү дээ. Харин энэ дугаарт тэднийг хэн нэгэн баривчилж авах болно. Энэ хэн байсан гээч. Энэ бол бяцхан өхөөрдөм усан гахай. Тэр тахианууд түүний тахиа байсан гэнэ. Итгэмээргүй сонсогдохгүй байна гэж үү? Сонирхолтой нь тэр сайн залуу шиг харагддаг хэр нь муу залуу болж таарлаа...

Цоо шинэ, хөгжилтэй зурагт ном орчуулагдан гарлаа.Тэд бол муу залуус. Гэхдээ тэд баатарлаг үйлс хийнэ гээд боддоо. Тэдний дуу хоолой муу залуус шиг сонсогдож, үнэр нь ч муу залуус шиг үнэртэн, царай төрх нь яалт ч үгүй муу залуус шиг харагддаг. Тэд бол ноён чоно, аварга махчин загас, могой, пирана (жижиг махчин загас) нар юм. Бүгд л тэднийг муу залуус гэж боддог шүү дээ. Харин тэд сайн залуус болох гэж хичээх болно. Тэд номын нэгдүгээр дэвтэр дээр маш олон хөгжилтэй үйл явдалтай учирч баатарлаг үйл бүтээсэн боловч тэднийг хүмүүс муу залуус гэж бодсоор л байлаа. Харин энэ удаагийн дугаар дээр тэд фермээс тахиануудыг суллахаар шийдэх болно. Энэ үйл ажиллагаанд ноён могой их л дуртай харагдсан шүү. Яагаад гэвэл тэр тахианы маханд ухаангүй дуртай гэнэ. Аварчхаад идэж яаж болох билээ дээ. Харин тэдний бүлгэмд хэн нэгддэг гээч. Тэр бол аварга том трантула аалз. Хамгийн сонин нь бусад маань бүгд аалзнаас айж орхих нь тэр. Тэд аалзтай хамтран тахиануудыг аварч чадах болов уу, яах бол?

Ноён чоно, Ноён аварга загас, Ноён могой, Ноён пирана... Тэд бол Муу залуус, бүгд л үүнийг мэднэ. Тэд аймаар, аюултай, бас нөгөө... зүгээр л муу залуус. Гэвч энэхүү залуус БААТРУУД болохыг хүсжээ. Та нарыг тэгээсэй гэж хүссэн, хүсээгүй... тэд сайн үйлс бүтээж үүнийгээ батлах юм. Хамгийн хөгжилтэй, хамгийн дэггүй бас хамгийн догь ном уншихдаа бэлдээрэй! Муу залуустай уулзах цаг боллоо.

Дамблдорын үхлийн дараа шидтэний ертөнц айдас хүйдэст автжээ. Шидтэний яам дайснуудад эзлэгдэж, магл гаралтай шидтэнүүд хавчигдан гадуурхагдах болов. "Хогвартс" ид шидийн ухааны сургууль ч урьдынхаасаа өөрчлөгджээ. Энэ намар Харри, Рон, Хермиони гурав анх удаа 9 бүхэл 4-ний 3 тавцан руу очсонгүй. Шидтэний ертөнцийн хувь заяа Дамблдорын тэдэнд даалгасан аюултай даалгаврыг хэрхэн биелүүлэхээс шалтгаалах ажээ. Шидтэний ертөнц аль хэдийн дайны хөлд автаж, харанхуйн эзэн хамгийн сүүлийн хүчтэй дайралтаа хийхээр бэлдэж байлаа. Ид шидийн ертөнцийн хувь заяа хэрхэн эргэхийг Харри Поттер цувралын сүүлийн боть болох Харри Поттер ба Үхлийн шүтээн номоос олж уншаарай.

Харри Поттер цувралын 6 дахь боть болох Харри Поттер ба Эрлийз хунтайжид, үл мэдэгдэх нууцлаг эрлийз хунтайжийн эрэлд хатацгаана. Нэгэн шөнө Дамлбор Улаан төгөлийн гудамжинд Харри Поттерыг авахаар ирэхэд баруун гар нь харлаж хатангиршсан байсан ч тэр яагаад ийм болсноо хэлсэнгүй. Шидтэний ертөнцөд хардалт, сэжиг, таамаг тархахад Хогвартсын аюулгүй байдал алдагдана. Харри Малфойд хар тамга байгаа гэдэгт итгэлтэй байсан бөгөөд Үхэл залгигчид тэдний дунд хүрэлцэн ирлээ. Волдемортын хамгийн далд нууцыг үнэнч найз нөхдийнхөө хамт илрүүлэхэд Харрид хүчирхэг шид хэрэгтэй. Дамблдор түүнийг хувь заяагаа угтахад бэлтгэнэ...

Хорин жилийн өмнө анх дэлхийн өнцөг булан бүрд суугаа уншигчид Ж.К.Роулингийн бичсэн гайхамшигт Харри Поттер ба Философийн чулуу зохиолтой танилцаж байсан билээ. Тэр цагаас хойш энэхүү ном долоон боть болж хагас тэрбум уншигчдын гарт хүрсэн билээ. Дэлхий даяар арван таван хүн тутмын нэг нь Харри Поттерыг уншсан гэсэн тооцоо байдаг. 

Харри Поттер шөнө бүр харанхуй хонгилын төгсгөл дэх хаалганы тухай хар дарж, айсандаа хашхиран сэрнэ. Түүний Хогвартс дэх тав дахь жилд: Хар шидээс хамгаалах урлагийн хичээлийн шинэ багшийн тэсвэрлэшгүй байдал, Грифиндорын квидтчийн багт учрах томоохон гэнэтийн бэлэг, шившлэгийн хичээлийн хүнд шалгалтууд зэрэг сэтгэл зовоосон зүйлсээр дүүрэн байх болно. Гэвч эдгээр нь шидтэний яам болон Хогвартсын эрх мэдэлтнүүдийн аль нь ч зогсоож чадахгүй байгаа харанхуйн эзний аюул, заналхийллийн дэргэд өчүүхэн асуудал билээ. Харри уг аюултай нүүр тулах үед найз нөхдийнхөө жинхэнэ хүч чадал болон мөн чанар, хэмжээлшгүй үнэнч байдлын ач холбогдол, золиосны үнэ цэнийг ойлгох аж. Түүний хувь заяа гагцхүү энэ бүгдээс л шалтгаална.

Харригийн адал явдал үргэлжилсээр...

Гайхамшигт адал явдал үргэлжилсээр!

Их Британийн зохиолч Ж.К.Роулингийн бичсэн өсвөр насны хүү болох Харри Поттерын тухай өгүүлсэн долоон цуврал, уран зөгнөлт алдартай зохиолын 4 дэх боть юм. Эхний боть 1997 онд гарч байсан бол энэхүү боть 2000 онд уншигч олноо хүрсэн билээ. Ийнхүү 2005 онд дэлгэцийн бүтээл болгосон түүхтэй. Харри Поттер цувралын 4 дэх боть болох Харри Поттер ба Галт цомд, Хогвартсын дахин нэг хичээлийн шинэ жил эхэлж Квиддичийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн, Гурван шидтэний тэмцээн болдог. Хэдийгээр аюул ослоос сэргийлэн гурван шидтэний тэмцээнд 16-аас доош насныхныг орохыг хориглосон боловч 14 настай Харри Поттерын нэр ямар нэгэн байдлаар сонгогддог. Үүнд багш нар болон бусад сурагчид дургүйцдэг хэдий ч эцэст нь тэрээр тэмцээнд оролцохоор болно. Гэвч яагаад чухам түүний нэр сонгогдох болов, хэн ямар зорилгоор түүнийг энэ амь өрссөн тулаанд оруулсан юм бол? Харри Поттер тэмцээнд хэрхэн оролцох бол? Энэ бүхний хариуг та энэхүү ботиос уншиж мэдэх боломжтой.

Хүнд байдалд орсон шидтэнүүдэд зориулсан яаралтай тээврийн хэрэгсэл болох Хүлэг баатрын автобусанд тавтай морилно уу! Хэрэв таныг саваагаа үзүүлээд дотогш орох юм бол бид хүссэн газарт чинь хүргэж өгөх болно. Хүлэг баатрын автобус харанхуйд Харри Поттерын урд ирж зогсоход түүний Хогвартс сургуульд өнгөрөөх ахин нэг ер бусын жил эхлэх нь тэр.

Харанхуйн эзэн лорд Волдимортын ойрын туслах гэгдэж, нэгэн хүчтэй хараалаар нэг дор арван гурван хүний амийг хөнөөсөн хэргээр Сириус Блэк гэгч зартай зандалчин Азкабаны аймшигт цайзад арван хоёр жил хоригдсоны эцэст оргожээ. Түүний нуугдсан газрыг олох хоёр л сэжүүр байсан бөгөөд Азкабаны цайзын хуягууд түүнийг зүүдэндээ “Тэр Хогвартст байгаа хэмээн ярихыг сонсжээ.’’ Ингээд түүнийг Харри Поттерын араас явж буй гэх цуу яриа дэгдэнэ. Харри Поттер одоо шидтэний сургуулийнхаа өндөр хана хэрэм дотор, найз нөхдийнхөө дунд байсан ч аюулаас зайлах аргагүй боллоо. Хичээлийн шинэ жилийн мэргэ төлгийн анхны хичээл дээр профессор Трелони Харригийн цайны навчнаас үхлийн зөнг олж харах аж. Гэвч энэ бүхнээс хамгийн аймшигтай нь ''Үнсэлт''-ээрээ хүний сэтгэл зүрхийг сордог гэгддэг ДЕМЕНТОРУУД оргодол, гэмт хэрэгтнийг барихаар Хогвартс сургуулийг манах болжээ.

Харригийн адал явдал үргэлжилсээр...

Нууц өрөө нээгдлээ. Удам залгамжлагчийн дайснууд сэрэмжилцгээ!

Харри, Рон, Хермиона гуравтай хамт тавин жилийн тэртээ болсон аймшигт нууцыг тайлахын тулд амь насаа дэнчинд тавьсан аялалд гарахад бэлэн үү? Их Британийн зохиолч Ж.К.Роулингийн бичсэн өсвөр насны хүү Харри Поттерын тухай өгүүлсэн долоон цуврал, дэлхийд алдартай зохиолын эхний хоёр боть албан ёсны эрхтэйгээр уншигчдын гарт хүрэхэд бэлэн боллоо.

Харри Поттер цуврал 79 хэлээр орчуулагдан дэлхий даяар 450 гаруй сая хувь борлогдож, 8 ангит кино бүтээгдсэн төдийгүй дэлхийн хүүхэд багачуудын заавал унших номын жагсаалтанд байнга нэрлэгдэж 'Харри Поттерын хэсгээс уншихад хамгийн шуугиантай анги хүртэл нам гүм болдог' хэмээн багш нарын бахархан өгүүлдэг ном юм.

Гайхамшигт адал явдал эхэллээ!  

Их Британийн зохиолч Ж.К.Роулингийн бичсэн өсвөр насны хүү Харри Поттерын тухай өгүүлсэн долоон цуврал, дэлхийд алдартай зохиолын эхний хоёр боть албан ёсны эрхтэйгээр уншигчдын гарт хүрэхэд бэлэн боллоо. Харри Поттер цуврал 79 хэлээр орчуулагдан дэлхий даяар 450 гаруй сая хувь борлогдож, 8 ангит кино бүтээгдсэн төдийгүй дэлхийн хүүхэд багачуудын заавал унших номын жагсаалтанд байнга нэрлэгдэж "Харри Поттерын хэсгээс уншихад хамгийн шуугиантай анги хүртэл нам гүм болдог" хэмээн багш нарын бахархан өгүүлдэг ном юм.

Хүүхдүүд ээ, та нар англи цэцэгсийн тухай сонссон уу? Тэд хайрцагтай шоколад ч, хөл бөмбөгийн баг ч, цэцэрлэгт ургадаг өнгийн цэцэгс ч биш ээ. Тэд бол Николь, Эми, Шарлот, Грэйс хэмээх дөрвөн жаахан охин юм. Тэдний тухай чиний мэдвэл зохих зарим зүйлийг дуулгая. Англи цэцэгс нэг сургуульд сурдаг бас хөрш зэргэлдээ амьдардаг. Тэд ижилхэн тоглоомоор тоглож, адилхан ном уншиж, тэр ч бүү хэд таалагддаг хөвгүүд нь хүртэл төстэй байлаа. Тэд зуны цагт хамтдаа салхинд гарч, өвөл нь тэшүүрээр гулгана. Товчхондоо хэлэхэд хэлхээтэй юм шиг үргэлж цугтаа байх ажээ. Охид бүжгийн жинхэнэ хорхойтнууд... Энэ бүхэн тун таатай, зугаатай сонсогдож байгаа биз? Үнэхээр ч олон талаараа тийм байлаа. Гэвч тэдэнд ганцхан асуудал байсан нь бүгд хөршийнхөө нэгэн охинд атаархдаг явдал юм...

“Итгэл төгс байхын хүч чадал гэдэг хязгааргүй” Абди хэмээх бяцхан хүүд маш том үүрэг даалгавар оногдсон байлаа. Тэр хүү түүний багш болох Эли хэмээх уран дархны урласан дэлхий дээрх хамгийн үзэсгэлэнт хүзүүний зүүлтийг хааны хатанд хүргэж өгөх ёстой болжээ. Гэвч ямар ч саад бэрхшээлтэй байсан тэрээр Амьдралд тохиолдох бүх юмс сайн сайхны төлөө байдаг гэсэн багшийнхаа сургаалыг даган итгэл найдвараа огтхон ч алдаагүй юм.

DK олж мэд! Умард болон өмнөд туйл ном нь туйлын тухай гайхалтай баримтууд, сонирхолтой гэрэл зургуудыг багтаасан төдийгүй нимгэн ч гэлээ өргөн агуулгатай ном юм.
Умард болоод Өмнөд туйлийн тухай олон сонирхолтой баримттай танилцаарай. Жишээ нь: Евроазиас умард туйлд нүүн очсон хүмүүс бол анхны туйл судлаачид төдийгүй тэндхийн анхны иргэд ажээ. Тэд ойролцоогоор НТӨ 2500 онд Умард туйлд хүрчээ. Гринландын нийт газар нутгийн 70 хувь мөсөн бүрхүүлтэй. Цагаан баавгай, туйлын үнэг зэрэг амьтад нь туйлын цаг уур, орчиндоо уусах мэт цагаан үс ноостой болж хувьсан өөрчлөгдсөн байдаг.
Нарнаас цацарсан, энгийн нүдээр харахын аргагүй өчүүхэн жижиг атомууд дэлхийн соронзон орон (дэлхийг тойрсон соронзон хүчний талбай)-д орж ирмэгцээ манай агаар мандлын хийн атомуудтай мөргөлдөж эмх замбараагүй хөдөлдөг юм. Энэхүү хөдөлгөөний эрчим гэрэл болж харагддагийг нь бид “Туйлын туяа” хэмээн нэрлэж хэвшжээ. Титаникийг живүүлсэн мөсөн уул Жакобшавн хэмээх мөсөн голоос тасарсан гэх мэт олон сонирхолтой баримтыг мэдэж аваарай.

Илүү ихийг олж мэдэцгээе!

"Олжмэд!'' цувралын ном тус бүрд мэдлэг сорих асуулт хариулт, он цагийн товчоон, агуу нээлтүүд, амьтад, ургамлын төрлүүдийг багтаасан зурган хүснэгт болон олж мэдсэн зүйлсээ бичих хуудас бий. Ой модонд ямар амьтад амьдардаг бол гэж сонирхож байсан уу? Эсвэл яагаад зарим модод өвөл болохоор навчсаа гөвдөг юм бол? 

Дэлхий дээрх хүчилтөрөгчийн хорин хувийг Амазоны ширэнгэн ой ялгаруулдаг. Дэлхийн шувуун төрлийн гучин гурван хувь нь Амазоны ширэнгэн ойд амьдардаг. Галд өртсөн ой мод 50-100 жилийн дараа шинээр ургаж шинэчлэгддэг. Нэг минутад тавин хөл бөмбөгийн талбайтай тэнцэхээр модыг өдөр бүр огтолж байгаа нь үнэхээр харамсмаар тоо баримт юм. Өнөө цагт эмчилгээнд хэрэглэж байгаа эмийн ургамлын 25 хувийг ширэнгэн ойгоос түүж ашигладаг. Нэг том мод дөрвөн хүний өдрийн хэрэглээний хүчилтөрөгчийг ялгаруулдаг. Хэрэв та модны тайрдастай таарвал тухайн мод хэдэн нас насалсныг тойргийнх нь тоогоор мэдэж болно. Ойролцоогоор 100 жилийн дараа ширэнгэн ой үгүй болох аюул нүүрлэж байгаа зэрэг олон сонирхолтой мэдээллийг энэхүү номоос олж уншаарай. 

Чулуун зэвсгийн үе нь хүн төрөлхтний түүхийн бараг дийлэнх үеийг хамрана. Археологчдийн малтан гаргасан эд өлгийн зүйлсэд үндэслэн бид чулуун зэвсгийн үеийн талаар мэдэж авдаг. Энд буй баримт, мэдээллийг мэдлэгийн сандаа нэмэрлэж найз нөхдөдөө ярьж өгөөрэй. Неандерталь хүмүүс хүйтэн агаарт амьсгалахад тохиромжтой том хамартай байжээ. Обсидиан чулуу бол дэлхий дээрх хамгийн хурц ирмэгтэй материал. Чулуун зэвсгийн үеийн хүмүүс обсидиан чулуу ашиглан маш хурц ирмэгтэй хутга хийдэг байв. Өнөөдөр ч гэсэн энэ чулуугаар хийсэн хутгаар нарийн мэс заслыг гүйцэтгэж байгаа гэх зэрэг олон мэдээллүүд энэ номд бий. 

Энэхүү номд хөгжилтэй баримт, гайхалтай зураг, асуултууд багтаасан бөгөөд чулуун зэвсгийн үе гэж хэдий үеийг хэлдэг, чулуун зэвсгийн үеийн хүмүүс хэрхэн, хаана амьдарч байсан, мөстлөгийн үеийн тухай, чулуун зэвсгийн үеийн амьтад, арслан зааны тухай, багаж хэрэгслээ хэрхэн урладаг, чоныг хэрхэн гаршуулсан, тэр үеийн хувцас, сүсэг бишрэл, агуйн сүг зураг, анхны фермерүүдийн тухай бүхнийг олж мэдээрэй. 

''Мэргэжилтэнтэй танилцана уу'' хэсгээс Лондон хотын музейн ажилтан Доктор Бекки Скотийн тухай уншаарай. Тэрээр Неандертал хүний судлалаар мэргэжсэн бөгөөд тэдний хэрэглэж байсан чулуун зэвсгийг нарийвчлан судлах замаар Английн суваг хавийн нутагт хэрхэн амьдарч байсныг нь илрүүлэхээр ажиллаж байгаа юм. Энэхүү ном нь түүхийн хичээлийн гарын авлага, мэргэжил сонгох, мэдлэгээ тэлэх зэрэг олон талын ач холбогдолтой.

Дэлхийн хамгийн өндөр уул юу вэ гэдгийг мэдэхийг хүсэж байсан уу? Эсвэл хамгийн том тивийг ч юм уу? 

Энэхүү номоос бидний одоо амьдарч буй дэлхий хэрхэн яаж бий болсон, юу юунаас тогтдог, ямар ямар амьтан ургамал байдаг зэргийг олж мэдэх боломжтой юм. Дэлхий дээрх халуун цөмөөс эхлээд түүний гадаргууг бүрхсэн уулс, цөл, далай хүртэл ямар бүтэцтэй болох, яагаад улирал солигддог, усны эргэлт хэрхэн ажилладаг, яагаад хүн ам маань өсөн нэмэгдэж байгааг өнгөт зураг дүрсний тусламжтайгаар ойлгоход хялбар аргаар тайлбарласан тун сонирхолтой ном юм.

Амьтад ном нь олон сонирхолтой баримт, зургуудыг багтаасан бөгөөд уг номоос амьтад гэж юу вэ, түүний дотор сээр нуруутан, хөхтөн амьтад хаана амьдардаг, шувууд, хэвлээр явагчид, хоёр нутагтан, загас, сээр нуруугүй амьтад, шавж болон амьдрах орчны төрлүүд, дасан зохицолт зэрэг олон зүйлийн талаар олж мэдээрэй. 

Манай дэлхий дээр сая сая төрлийн амьтад амьдардаг бөгөөд төрөл тус бүрийг зүйл хэмээн нэрлэнэ. Шоргоолжноос эхлээд заан хүртэлх бүх амьтдад цөөн хэдий ч адил төстэй зүйлс байдаг. Жишээ нь: нарны гэрлээс энерги авдаг ургамлаас бусад бүх амьтад амьд үлдэхийн тулд бусад амьд биетийг иддэг байна. Ургамал нүүж чаддаггүй байхад амьтад нэг газраас нөгөө рүү нүүдэллэдэг. 

“Мэргэжилтэнтэй танилцана уу” хэсгээс Оксфордын их сургуулийн дэргэдэх ''Зэрлэг Байгаль Хамгааллын Судалгааны Нэгдэл''-ийн захирал, профессор Дэвид Макдоналдын ярилцлагыг уншаарай. Түүний багийнхан дэлхий дээрх олон төрлийн амьтдыг судалдаг бөгөөд онцгойлон арслангийн талаар судалгаа хийдэг.

Шинжлэх ухааны ертөнц гайхамшигтай сонирхолтой зүйлсээр дүүрэн. Аянга цахилгаан яагаад цахилдаг, дэлхийн татах хүчний онолыг хэн анх нээснийг мэдмээр байна уу? Тэгвэл шинжлэх ухааны гайхамшигт нээлтүүдийн талаар танин мэдэж, мэдлэгээ сориорой. 

Энэхүү ном олон чухал нээлтүүдийг зураг болон товч тайлбаруудаар харуулсан бөгөөд хэн, хэзээ ямар нээлт хийснийг харуулах он цагийн товчоон, асуулт, хариултыг багтаасан юм. Тахиа өглөө яаж биднийг сэрээдгийг шинжлэх ухаан тайлбарлана. Тахианы хошуунаас гарсан дууны долгион агаараар дамжин чихэнд хүрнэ. Унтраалганы товчлуурыг дарснаар цахилгаан гүйдэл хэлхээгээр хэрхэн гүйж гэрэл хэрхэн асаахыг шинжлэх ухаан ойлгуулна. Хувцас биеийг хэрхэн дулаан байлгадгийг ч шинжлэх ухаан тайлбарладаг. Бид яагаад өдөр бүр хоол идэх ёстойг мөн л шинжлэх ухаан хэлж өгнө. Хөдлөх, өсөх, дулаацахад хэрэгтэй энерги, эрчмийг хоол тэжээл агуулдаг гэх мэт олон мэдээллүүд бий. 

"Мэргэжилтэнтэй танилцана уу" хэсгээс Их Британи улсын Лондонгийн эзэн хааны коллежийн материал судлалын эрдэмтэн Доктор Сьюз Кундутай хийсэн ярилцлагыг уншаарай.

Робот хэр хурдан гүйж чаддагийг чи мэдэх үү? Эсвэл хиймэл оюун ухаан гэж юу болохыг? 

21-р зуунд дэлхий шинэчлэгдэн өөрчлөгдөж, бидний төсөөлж ч байгаагүй олон сонирхолтой нээлт хийгдэж, техник технологийн олон гайхалтай шинэ бүтээл бий болсоор байна. Үүний нэг бол яахын аргагүй робот билээ. Энэхүү номоор дамжуулан роботыг хэрхэн хийдэг вэ, хийхэд хэр хугацаа зарцуулах вэ, тэд хүмүүст яаж тусалдаг вэ, ирээдүйд роботууд яаж шинэчлэн өөрчлөгдөх вэ гэх мэт сонирхолтой асуултын хариултыг олж мэдэх болно. Хөгжилтэй асуулт хариулт, хамгийн сүүлийн үеийн мэдээ мэдээлэл, сонирхолтой зургаар дүүрэн тул хэнийг ч хэзээ ч уйдаахгүй.

Хүний бие номд эд эсээс эхлэн тархи хүртэл бие махбодын бүх зүйлийг багтаасан тул хүүхдүүдэд хүний бие хэрхэн ажилладаг талаар тодорхой ойлголт өгөх болно. 

Эхийн хэвлий дэх ургаас эхлээд насанд хүрсэн хүний биеийн ясны бүтцийг хүртэл тайлбарлаж өгсөн тул үнэхээр сонирхолтой биш гэж үү? Хүн хэрхэн таван мэдрэхүйгээ ашиглан мэдэрдэг, булчин шөрмөс гэж юу вэ, хоол боловсруулах эрхтэн тогтолцоо хэрхэн ажилладаг талаарх нарийн төвөгтэй ойлголтыг хүртэл хялбар аргаар өнгөт зураг дүрс, тодорхой баримт ашиглан тайлбарласан тул хэн ч уншсан амархан ойлгох болно.

Хүүхдийн номын Жангар редакцаас Харри Поттер: Шидтэний лавлах номыг албан ёсны эрхтэйгээр эрхэм уншигчдадаа өргөн барьж байна. Эл ном нь Харри Поттерын ертөнцийн тухай бүхнийг багтаасан гайхалтай баялаг зургаар дүүрэн лавлах юм.

Есөн бүхэл дөрөвний гурав тоот галт тэрэгтээ суугаарай. Энэ номоор дамжуулан Харри Поттерын ертөнцийн гайхам сайхныг мэдэж авах болно. Бидний олон дурсамжийг хамт бүтээлцсэн дүрүүдтэйгээ эргэн учирч, квиддич тоглон, шидтэний ертөнцийн олон соёл ёс заншилтай танилцаарай. Бидний хэдийн мэдэх басхүү сайтар танилцаж амжаагүй нууцлаг газар орнуудаар аялахад тань Хүлэг баатрын автобус хэрэг болно.

Мэдээж бид шидтэний ертөнцийн хамгийн алдартай сургууль болох Хогвартсаар зочилж, тэрхүү гайхамшигт шилтгээн болон Хориотой ойн булан тохой бүрээр аялах болно. Чи аль ч тэнхимд хуваарилагдаж болно. Хэрвээ чи аль нэг тэнхимд орохыг үнэхээр их хүсэж байвал Хуваарилагч бүрхээс гуйхад л хангалттай. Тэнүүлчний газрын зургаа бэлдээрэй!

Оливандрын дэлгүүрээс саваа худалдан авахаа мартаагүй биз! Учир нь эхний хичээл Хар хүчнээс хамгаалахуй.

Шидтэний ертөнцийг удирдан зохицуулах Ид шидийн яам, алт эрдэнэсээр дүүрэн Гринготтс банк, Гэгээн Мунгогийн ид шидийн өвчин эмгэг, бэртэл гэмтлийн эмнэлэг, Умард тэнгисийн хаа нэгтээ байх жихүүн хүйтэн Азкабаны шорон зэрэг байгууллагуудтай танилцаарай.

Мөн Хориотой ойн захын умгар урцандаа суух Хагридынхаар зочлон гайхамшигт амьтадын талаарх эцэс төгсгөлгүй сонирхолтой яриаг нь чагнаж, хэрэв зориг чинь хүрвэл Хориотой ойд нэвтрэн нууцыг нь тайлаарай. Шидэт амьтад гэж юу вэ? Бас тэднийг хаанаас олох вэ?

Нууцлаг газруудыг нээн, шидэт савааны учрыг олж, гайхамшигт амьтадтай учирч, шидтэнүүдтэй танилцъя. Хуваарилагч малгайнаас эхлээд шившлэг шившихэд хэрэгтэй бүхэн энд бий!

Энэхүү гайхамшигт ном Хогвартсын Шидэт амьтан арчлах хичээлийн үндсэн гарын авлага болдог билээ. Харри Поттерын ертөнцөд алдарт Мажизоологич, аялагч Ньют Скамандер олон жил дэлхийг тойрон шидтэнүүдийн нэгэн адил маглуудаас далд оршдог олон араатан, гөрөөтөнг илрүүлэн судалсан хэмээн дурдагддаг. Харри Поттер зохиол дээр гардаг олон амьтдыг хаанаас олох, тэдэнтэй хэрхэн харьцах талаар үндсэн цуврал бүтээлүүдэд дурдагдаагүй нарийн мэдээллийг энэхүү номоос мэдэж аваарай.

Гайхамшигт амьтад ба тэдний оршдог газар номоос олсон орлогыг Комик Релийф болон Ж.К. Роулингийн олон улсын Люмос буяны байгууллагад хандивлах бөгөөд тэд ямар ч шидтэний хүч чадлаас давсан ид шидийг үзүүлэх болно. Хэрэв үүнийг мөнгөө зарцуулах хангалттай шалтгаан биш гэж бодож байвал мантикорын дайралтад өртөх үед хажуугаар тань өнгөрч таарсан шидтэнүүд танд туслаасай гэж найдах л үлдлээ.

Харри Поттер цуврал номд Шидтэн, шулмын Хогвартс сургуульд хичээлийн сурах бичиг болгон ашигладаг олон номууд дурдагддаг. Тэдний нэг нь “Квиддичийн бүх цаг үеийн түүх” хэмээх энэ ном билээ. Бодит ертөнцөд олон сая хүн хөл бөмбөг болон сагсан бөмбөг гэх мэт спортуудад шимтэн дурладгийн нэгэн адил Квиддич бол Харри Поттерын шидтэний ертөнцийн хамгийн олон үзэгч сонирхогчтой спорт тоглоом билээ. Энэ ном дээр үндсэн зохиолууд болон кино цувралд цухасхан дурдаад өнгөрсөн Квиддичийн талаарх бүхнийг дэлгэрэнгүйгээр өгүүлсэн юм.

Хэрэв та алтан снитч хаанаас гаралтай юм бол, Вигтауны Хэсүүлчидийн дээл дээр яагаад махны хутга байдаг юм бол хэмээн гайхаж байсан бол танд “Квиддичийн бүх цаг үеийн түүх” ном хариулт өгнө.

Энэхүү номын борлуулалтаас олсон орлогыг Комик Релийф болон Люмос санд хандивлах бөгөөд таны зарцуулсан мөнгийг сайн үйлсийн ажилд зориулах юм. Энэ үйл хэрэг нь Родерик Плумптон 1921 онд алтан снитчийг гурван секунд хагасын дотор барьж авснаас ч чухал явдал билээ.

Бидний ертөнцөд үлгэр домгийн арвин их цуглуулгыг өвлүүлэн үлдээсэн Ханс Кристиан Андерсен хэмээх агуу үлгэрч байдгийн адил шидтэний ертөнцийн Андерсен бол Туульч Бийдл билээ. Харри Поттер ба Үхлийн шүтээн номд Дамблдор нас барахаасаа өмнө эд хөрөнгөө хүмүүст гэрээслэн үлдээсэн юм. Энэ үед Хермиони Грейнжерт өөрийн “Туульч Бийдлийн үлгэрүүд” номоо үлдээдэг. Харин Хермиони, Харри, Рон гуравт энэ номоос олон нууцыг олж тайлан, эцэст нь харанхуйн эзнийг ялж чаддаг. Уншигч та Харри Поттерын ертөнцийн ид шидийн олон хууль, үлгэр домгийг энэ номоос мэдэж авах боломжтой.

Мөн энэхүү номыг Хермиони Грэйнжер эртний Рун бичгээс орчуулж, профессор Альбус Дамблдорын бичсэн тэмдэглэлийг Хогвартсын архивын зөвшөөрлөөр хавсаргаж оруулсан болно.

Бяцхан хунтайж энэ дэлхий дээр биш, бага гараг Б 216-д амьдардаг байжээ. Тэр гараг нь бургилж буй хоёр галт уул, сөнөсөн нэг галт уултай, бяцхан хунтайжаас арай томхон гараг билээ. Орчлон хорвоод цор ганц байдаг хэмээн итгэж, хайрлан хамгаалдаг цэцгээ орхиод гарсан тэрээр олон гарагаар аялаж ван ноён, худалдаачин, архичин, дэнлүү асаагч, газарзүйч зэрэг хүмүүстэй уулзаж, эцэст нь дэлхийд ирсэн ажээ. Энэ зохиол нь Антуан де Сэнт-Экзюперийн бусад зохиолуудтай огт адилгүй бөгөөд тэрээр тайлбар зургийг нь өөрөө зурсан байна. Зохиолын энгийн, ойлгомжтой дүрслэлийн цаана ёгт, гүн гүнзгий утга агуулга нуугдаж буй бөгөөд хар аяндаа өрөвдөх, хайрлан энэрэх сэтгэлийг төрүүлнэ.

“Пиппи Така Тукагийн оронд” Шведийн зохиолч Астрид Линдгрений хүүхдийн цуврал зохиолын гуравдугаар боть бөгөөд 1948 онд хэвлэгджээ. Өмнөх ботиудын нэгэн адил Ингрид Ванг Ниман номын зургийг зуржээ. Эхний хоёр цувралд, Шведийн жижигхэн тосгонд гэрийн тэжээмэл сармагчин, морь хоёрынхоо хамт амьдардаг есөн настай бяцхан охин Пиппигийн талаар, түүний гайхалтай түүхүүд, найзуудын хамтаар өнгөрүүлэх адал явдалт өдрүүд түүнчлэн ааваас нь захиа ирж байгаа тухай өгүүлдэг билээ. Харин цувралын сүүлийн номд буюу “Пиппи Така Тукагийн оронд” номд өмнөх цувралууд дээр гарсан үйл явдлаас хэсэг хугацааны дараах үе гардаг ба Пиппигийн аав ямар учраас халуун орны арлын хаанаар өргөмжлөгдсөн тухай ба Пиппиг аралдаа урьж, гүнжээр өргөмжлөх болсон тухай сонирхолтой түүхийг өгүүлж, Пиппи найзуудын хамт алс холын арлыг зорьж байгаа тухай гардаг.

Эхний номд Шведийн жижигхэн тосгонд гэрийн тэжээмэл сармагчин, морь хоёрынхоо хамт амьдардаг есөн настай бяцхан охины талаар болон түүний гайхалтай түүхүүдийг өгүүлдэг билээ. Харин Пиппи завиар аялсан нь хэмээх хоёрдугаар цуврал дээр Пиппи, Томми, Анника гэх хоёр найзын хамтаар хөгжилтэй зүйлс хийж, өөрийн ямар ч дүрэм журамд баригддаггүй чөлөөт ертөнцөд хэрхэн адал явдлыг бүтээж байгааг өгүүлдэг. Тэгтэл удаан хугацаанд эзгүй байсан Пиппигийн ааваас захиа ирснээр тэд Така Тукагийн орныг зорино.

Номд Шведийн жижигхэн тосгонд гэрийн тэжээмэл сармагчин, морь хоёрынхоо хамт амьдардаг есөн настай бяцхан охины талаар болон түүний гайхалтай түүхүүдийг өгүүлнэ. Пиппигийн гол эд хөрөнгө нь алтан зоосоор дүүрэн цүнх, төрөл бүрийн жижиг эрдэнэстэй олон шургуулга бүхий шүүгээ хоёр юм. Түүний аав нь далайчин бөгөөд ихэвчлэн эзгүй байдаг тул, охин хоолоо хийж, гэрээ цэвэрлэн, байшингаа засаж, тэжээмэл амьтдаа ч арчлан бүхнийг өөрөө бие даан хийж амьдардаг юм. Бүх насаараа аавынхаа хамт тэнгис далайгаар хэсүүчлэн амьдарсан Пиппи хэтэрхий эрх дураараа, хүмүүжилгүй гэмээр зантай. Тэр хөрш айлынхаа Томми, Анника хоёртой сайн найзууд бөгөөд тэдэнтэйгээ хамт өдөр бүрийг адал явдлаар дүүрэн өнгөрүүлдэг. 

Зохиолд Лалли хэмээх индиан охинд тохиолдсон хөгтэй, хөгжилтэй, уйтай олон олон адал явдлууд хөвөрдөг. Тэрээр нэг ном дээр бичсэн Морзын кодыг өдөр шөнөгүй цээжилдэг. Гэвч хожим энэ нь худал зохиомол зүйл болохыг мэднэ. Ингэснээр тэр томчуудад эргэлзэх бөгөөд ямагт өөрөө бүгдийг туршиж үнэн, худлыг мэдэхийг хичээнэ. Ингэх явцад аав ээж, багш нартайгаа үл ойлголцолд хүрдэг. Ийнхүү цаашид юу болохыг танд үлдээе. ... Хүний тархи анх сурсан зүйлээ хамгийн түрүүнд санадаг шүү дээ. Тиймээс ямарваа нэг үгийг анхнаасаа л дүрмийн алдаатай бичээд сурчихвал дараа нь тэр үгээ бичихдээ байнга эргэлздэг болчихдогтой л энэ бүхэн яг адилхан. Тиймээс би жинхэнэ Морзын кодыг эхнээс нь сурах гэж асар их цаг зарцуулсан даа...

Зохиолч номынхоо талаар, эхний удаа уншихад та энгийн нэгэн шидэт түүхийг олж харах ба хоёр дахиа уншвал тэрхүү үлгэрчилсэн зохиолын цаана нуусан миний гол санааг олох болно гэсэн байдаг. Хүн бүрийн дотор бага насны дурсамжууд, тухайн үеийн мэдрэмжүүд насан өөд болох хүртэл нь дотоод сэтгэлд нь нуугдаж байдаг учраас би хүүхдийн ном бичих дуртай гэж номын зохиогч өмнөх үгтээ бичжээ.

Аавыгаа нас барсны дараа ээжтэйгээ хоёулаа үлдсэн Юсуф хүү мөргөлд очих дургүй бөгөөд ихэс дээдсийг хүндэлдэггүй гэх шалтгаанаар өлсгөлөнгийн ирмэгт тулдаг. Ийнхүү тэд сүүлчийн хөрөнгө болох үнээгээ зарж хэдэн өдрийн өл залгуулахаар шийдэх боловч Юсуф шуналт хүний башир аргад хууртан мөнгөний оронд “шидэт үр” авч орхино. Үрийг газарт суулгахад, бусад мод шиг өөдөө биш уруугаа мод ургачихсан байх ажээ. Адал явдал цаашид улам сонирхолтойгоор үргэлжлэх болно.

Начо хэмээх Испани хүү дэлхийн хоёрдугаар дайны үед аялан тоглолт хийж яваад гэртээ харих аргагүй болж Австрали тивд бүрмөсөн үлдсэн Венийн найрал дууч хөвгүүдийн тухай тэр дундаа Густав хэмээх хүүгийн сэтгэл догдлом түүхийг олж сонсоно.

Густав аялах бас дуулах дуртай, 1938 онд 10 настайдаа тэр аль хэдийн алдартай болсон байлаа. Учир нь тэр ''Венийн найрал дууч хөвгүүд''-ийн нэг байсан юм. Дэлхийг тойрч, урт удаан хугацаагаар аялан тоглолт хийж явсан хөвгүүд дайны улмаас эх орондоо буцах аргагүй болж Австралид үлдэн, үрчлэгддэг. Густав 20 жилийн дараа хуримаа хийхдээ л гэр бүлийнхэнтэйгээ ахин уулзана. Олон жилийн дараа Мадридад амьдардаг Начо хүү энэ түүхийг санамсаргүй олж сонсоно. Начо ч бас дуу хөгжимд хайртай, өөр хотод нүүж ирээд удаагүй болохоор найз нөхөдгүй ганцаардана. Ээж нь түүнд дууч шувуу бэлэглэж Начо шувуундаа хэрхэн дуулахыг зааж өгснөөр ганцаардахаа больж, найз нөхөдтэй ч болно. Төмөр торон доторх дууч бяцхан шувуу Амадеус болон түүнтэй адил ганцаардан гуних Начогийн зан байдлаас уншигчид зарим үед хүмүүс бид гадаад ертөнцөөс өөрийгөө тусгаарлан, эргэн тойрнынхноо өөрийн таамгаар дүгнэж, өрөөсгөл бодолдоо хүлэгдэж байдгийг олж харах болно. Густавын түүхийг сонссоноор Начо аливаа зүйлийг гүн гүнзгий, өргөн хүрээтэй харж, дотоод зөрчлөөсөө чөлөөлөгдөж чадна. Тэднийхээр байнга зочлон ирэх Эле эгчийгээ уйтгартай, залхмаар хөгшин хэмээн түвэгшээж байсан нь ч өөрчлөгдөж, Густавын тухай сонссоноор өнгөрсөн цаг хугацаагаар аялаж, энэ настай эмэгтэйн дотоод сэтгэлийн сайхныг бишрэх болно. Далан жилийн тэртээ нэгэн хөвгүүнд тохиолдсон хэрэг явдлаас орчин цагийн өөр нэгэн хөвгүүн өөрийгөө нээж харах түлхүүрийг олох юм. Гучаад оны үеийн Венийн дууч хөвгүүдийн түүхээс сэдэвлэн басхүү австричуудын соёл, олон үнэтэй санаагаар баяжуулан, өнгөрсөн ба одоо цагийн үйл явдлыг хэлхэн бичихдээ хэн нэгний түүх өөр нэг хүнд хэрхэн нөлөөлдөг болохыг энэ зохиол харуулжээ. Түүнчлэн төрж өссөн орчин ахуйгаасаа салж, холдсон хэн бүхэнд тохиолддог бэрхшээлийн тухай, нөхөрлөл, хөгжим тэр дундаа найрал дуучид хамтын хүч чармайлтаар нэг хүн мэт болдог тухай ч өгүүлжээ. Австралийн үндэсний музейд ''Венийн Дууч хөвгүүд''-д зориулсан танхим одоо ч бий. Хөгжим, хүүхэд нас тэднийг холбож Начо нас дээр гарсан Густавд захидал бичнэ... Гайхалтай басхүү сэтгэл шимшрэм бодит түүхээс сэдэвлэн бичсэн, усан будгийн зургуудтай энэхүү номыг уншаарай.

Александр Грин нь хүүхэд залуучуудыг мөрөөдөл, итгэлээр жигүүрлэн үүндээ хүрэх урам зоригт хөтөлсөн бүтээлүүд туурвисан билээ. Зохиолчийн мэндэлсний 120 жилийн ойгоор ОХУ-ын зохиолчдын эвлэл Киров, Слободов хотуудын захиргаатай хамтран Александр Гриний нэрэмжит 'Утга зохиолын шагнал'-ыг бий болгон, 2000 оноос хойш жил бүр шагнадаг болжээ. ...Охин нэг байшингийн дээврээс нөгөө рүү санаандгүй харж байтал гудамжны харалдаа харагдах тэнгисийн хэсэгхэн цэнхэр завсарт аранзал улаан дарвуултай цав цагаан онгоц байх нь түүний нүдэнд тусав. Гэнэтхэн зүрх нь толгой эргэтэл булгилж, хөөрч баярласандаа нулимс нь урсан гарах тэр агшинд огло үсрэн босов. Энэ үед 'Секрет' хөлөг зүүн хажуугаараа эрэг даган явсаар багавтар хошууг тойрч байв. Аранзал өнгөт торгон гал дор байх цасан цагаахан тавцангаас нь зөөлөн ая эгшиглэн хөх ёроолтой уусан нийлэх аж...

Зохиогч Анна Сьюэлл 12 настайгаасаа ажилчдын хүүхдүүдэд ном уншиж өгдөг байжээ. Тэрээр 'Хилэн хар' зохиолоо долоон жилийн турш бичсэн билээ. Тэрбээр нэгэн өдрийн тэмдэглэлдээ 'Амьтдыг хайрлах, тэдэнд чин сэтгэлээсээ хандах тийм л хандлагыг хүмүүст сэргээж өгөх гэсэндээ би нэг бяцхан түүх зохиолоо' гэж бичсэн нь бий. 'Хилэн хар' ном хэвлэгдэн гарсны дараа Англид морьдыг асрах, амраах байр хүртэл олноор байгуулагдаж байжээ. Бөртвикийн эдлэнд төрж өссөнөөс хойш сэтгэл хөдлөм, бартаат амьдралыг туулж, олон эзэнтэй учирсны эцэст өөрийн эдлэндээ буцаж ирсэн Хилэн хар морины сонирхолтой түүхийг энэхүү номоос шимтэн уншаарай.

Италийн зохиолч Карло Лоренци 1883 онд Пиноккио гэх модон хүүд тохиолдсон сонирхолтой зохиолыг туурвижээ. Харин 1940 онд Диснейленд компани хүүхэлдэйн кино болгож дэлгэцнээ гаргаснаар олноо илүү алдаршсан билээ. Тиймээс дэлхийн мянга мянган хүүхдийн гэлтгүй нас насны хүмүүсийн хамгийн их сэтгэлд хоногшсон хайртай зохиол нь болж чадсан юм.

Жеппетто хэмээх худалдаачин, найз Антионогоос нэгэн ярьдаг хэрчим авч түүгээрээ модон хүүхэлдэй урладаг билээ. Тэгээд түүнийг өөрийн төрсөн хүү мэт санаж Пиноккио хэмээх нэр хайрлажээ. Гэтэл тэрээр маш сахилгагүй, эрдэм ном сурах тун дургүй. Хамгийн сонирхолтой нь Пиноккио худал хэлэх болгонд түүний модон хамар сунаж урт болдог байв. Даанч тэрээр байнга худал хэлж, үргэлж л хэрэг төвөг тарина. Харин Пиноккио сайн хүүхэд болохыг хэчнээн хүссэн ч чадахгүй байдаг. Бүгд л өөрөөс нь хулгайлж, хумслан эсвэл хуурч мэхлэн, барьцаалж, эсвэл илжиг болгон хувиргахаар шийдсэн дэлхий ертөнцөд тэрээр амьдарна. Тааралдсан хүн бүр ийм жигшмээр зан гаргаж байхад, хүүхэлдэйн жаал сайн хүү болох боломжгүй байгаад гайхаад байх зүйл үгүй.
Ийнхүү модон хүү олон сонирхолтой адал явдлыг туулсаар эцэс сүүлд нь түүнд юу тохиолдох бол? Тэрээр сахилгагүй модон хүү хэвээрээ үлдэх болов уу, яах бол. Энэ сонирхолтой номыг та хүүхдэдээ авч өгөн түүнийг Пиноккиотой хамт дүүрэн адал явдлаар аялуулаарай. Энэхүү зохиолыг уншсанаар таны хүүхэд үнэнч шударга байдал, хайр энэрэл, эр зоригийн талаар суралцах болно.

Чарльз Лютвидж Доджсон буюу Льюис Кэрролл нь Английн хойд хэсэгт, Дэйрсбури хотын нэгэн жижигхэн тосгон болох Чеширт мэндэлжээ.
Чарльз өөрийн жинхэнэ нэрээрээ маш олон математикийн холбогдолтой номууд бичжээ.. Харин Льюис Кэрролл нэрээрээ хүүхдүүдэд зориулж, уран зохиол, яруу найргийн олон бүтээл хэвлүүлсэн юм. Гэсэн ч Алиса гайхамшгийн оронд (1865), түүний үргэлжлэл болон гарсан Алиса толин дотор (1872) номууд нь олонд илүү танигдсан юм.…Алис хэдэн хором амаа жимийж, ярихын оронд энэ улсыг сониучирхан эргэн тойрноо ажлаа. Магадгүй хамгийн сонирхолтой улс оронд ирчихсэн мэт санагдав. Энд улсад тоо томшгүй олон жижиг горхи нэг талаас нөгөө тал руу шугам татчихсан юм шиг шув шулуун урсах ажээ. Харин голын хоорондох ногоон зүлэг шоо дөрвөлжин хуваагдсан байх бөгөөд булан бүр нь жижигхэн горхитой нийлсэн байлаа.
- Энэ чинь яг л асар том шатрын хөлөг шиг харагдаж байна шүү дээ! гэж Алис хөөрөн дуу алдав.

Жирийн л нэгэн зуны өдрийн үд дунд Алиса туулай нүхээр доош бууснаар ер бусын адал явдал нь эхэлнэ. Хачин сонин дүрүүдээр дүүрэн хачирхалтай ертөнцөд, тэрээр халаасны цаг барьсан туулай, инээвхийлэх мууртай уулзаж, галзуу цайллагаар зочлон, айдас төрүүлэм Бундангийн хатантай хамт модон бөөрөнцөг тоглоно! Тэдний энэ жигтэй, гайхамшигт үлгэрийн ертөнцөд төөрөлдсөн Алиса гэр лүүгээ буцах замаа хэрхэн олох вэ хэмээн бодлогоширч эхлэх ажээ...

Дөрвөн зуун жилийн өмнө Лондоны ядуусын хороололд орших Ховдогчуудын гудамжны хогийн хашааны Том гэдэг гуйлгачин хүү ховорхон аз завшаанаар Англи гүрний эзэн хаан болж, харин ширээ залгамжлах сүр жавхлант жонон VI Эдуард осол ташаагаар хааны ордны гадна гэнэт хаягдаж хэнд ч үл тоогдох тэнэмэл гуйлгачин болсон хөгтэй сонин явдлын тухай энэ номд өгүүлжээ. Сайхан, муухай бас харгис, энэрэнгүй хоёр энэ амьдралд яаж зэрэгцэн оршиж болдгийг уг номд Том Кенти, Эдуард Теодор хоёрын дүрээр харуулжээ. Ядуу гэр бүлд төрсөн Том Кенти өөртэй нь усны дусал мэт адилхан төрсөн ханхүү хорвоо дээр байдаг гэж төсөөлөө ч үгүй явжээ. Ноорхой хувцас өмсөн, гуйлга гуйдаг Том хүү жинхэнээсээ ханхүүг үзэх юм сан, цэвэр сайхан хувцас өмсөх сөн гэж мөрөөддөг байсан нь хувь заяаны тохиолоор биелжээ. Ханхүү Эдуард, ядуу хүү Том хоёр санамсаргүй танилцан улмаар хүүхдийн гэнэн зангаар хувцсаа солин өмссөнөөс болж тэдний хувь заяа ч солигддог. Ингээд Том Кенти хааны ордонд олон адал явдалтай учирч харин ханхүү Эдуард тэнэмэл гуйлгачны хэцүү амьдралыг туулах болдог билээ.

"Нисдэг анги" зохиолыг Германы алдарт хүүхдийн зохиолч Эрих Кестер 19933 онд бичжээ.
Зохиолд сургуулийнхаа дотуур байранд амьдардаг хэсэг найзуудын зул сарын баярын өмнөхөн өрнөсөн хөгжилтэй, адал явдлаар дүүрэн, баяр гунигтай үйл явлуудыг тусгажээ. "Нисдэг анги" хэмээх жүжгийн зохиолыг бичсэн өнчин хүү Жонни Тротц, үргэлж өлсөж явдаг Маттиас Зельбман, өөрийгөө бусдад батлахыг үргэлж хүсдэг Ули фон Зиммерн, ядуу айлын хүү Мартин Талер бас ааш муутай ч сайхан сэтгэлтэй тэдний багш болоод нууцлаг "Тамхи татдаггүй"-н талаар энэ номд гарна.

Зохиолч Рожер Ланслин Грийн нь 1919 онд Их Британийн Норфолк мужийн Норвич хотод мэндэлжээ. Тэрээр “Трой хотын үлгэр”, “Эртний египетийн үлгэрүүд”, “Грекийн баатруудын үлгэрүүд”, “Артур хаан ба дугуй ширээний хүлэг баатрууд” зэрэг эртний үлгэр домог, туульсын олон ном бүтээл гаргасан юм. Та бүхэндээ хүргэж буй энэ ном нь Английн ард түмэнд олон зуун жилийн турш амнаас ам дамжин, шударга ёс, эрэлхэг баатарлагийн жишээ болж олон янзын үлгэр домогт мөнхөрсөн сайн эрийн түүх билээ.

...Ингээд харанхуй ойд ууль шувууны дуу хадаж, тэртээ хол нэгэн чоно улих зуур онгон зэлүүд ойн цоорхойд, тэд бүгд сөхөрч суугаад, тангаргаа өргөлөө. Хэдийгээр тэд хууль зөрчсөн, оргож зайлсан гэмтнүүд ч гэлээ амлалт өчиг нь ариун бөгөөд үнэн байжээ. Саксончууд булаан эзлэгч, дарлан мөлжигчид байсан тэр цаг үед, Артур хааны ширээнд заларч асан язгууртан хүлэг баатар ч тэдний дунд байв.

Германы зохиолч Эрих Кэстнерийг алдаршуулсан энэхүү хүүхдэд зориулсан анхны детектив роман анх 1929 онд хэвлэгдсэн бөгөөд өдгөө дэлхийн 60 хэлнээ орчуулагджээ.

Энэ романд ёс суртахууны сургаалыг ил тод тулгалгүйгээр, дүрүүдийн үйл хэргээр дамжуулан харуулсан нь гайхалтай.

Үйл явдал нь гоёчилж зассан уран зөгнөлийн орчинд бус, тухайн үеийн Берлин хотын орчинд, амьдралд байх бодит дүрүүдийн талаар өгүүлдэг нь энэ романыг тухайн цаг үед бичигдсэн бусад хүүхдийн зохиолуудаас онцгойруулдаг.

Эмээ дээрээ зочлохоор галт тэргээр явах үедээ ээжийнхээ эмээдээ өгөөрэй гэсэн мөнгийг хулгайд алдсан Эмил хүүгийн хэрхэн хулгайчийг барьсан тухай адал явдалт сэтгэл хөдөлгөм түүх билээ. Тэрээр хэрхэн бусад хүүхэдтэй нэгдэж, ямар зам туулан мөнгөө олж авсныг уншигч та бүхэнд үлдээе.

Жангар хүүхдийн номын редакц 'Дэлхийн шилдэг үлгэрүүд' цувралын хүрээнд 'Маршакийн үлгэрүүд'-ийг эх хэлнээс нь орчуулан, зураг дизайныг нь бүрэн шинэчлэн уншигч хүүхдүүддээ өргөн барьж байна. Түүний үлгэрүүдийг олон үндэстний үе үеийн хүүхэд багачууд амтархан уншдаг билээ. Энэ номонд Муурын байшин, Борогчин тахиа ба нугасны арван дэгдээхий, Арван хоёр сар, Тэнэг бяцхан хулганы үлгэр, Бяцхан цамхаг гэсэн нийт 5 үлгэр багтсан байна.

'Эрэлхэг тугалган цэрэг', 'Хааны шинэ хувцас', 'Нугасны муухай дэгдээхий' зэрэг олон гайхамшигт үлгэрээрээ дэлхий дахины бяцхан уншигчдын хэзээний танил болсон нэрт зохиолч, яруу найрагч Х.К.Андерсений үлгэрүүдийг Жангар хүүхдийн номын редакцаас монгол хэлнээ орчуулан уншигч хүүхдүүддээ 'Дэлхийн шилдэг үлгэрүүд' цувралын хүрээнд эрхлэн гаргаж байна. Түүний үлгэрүүд гайхамшигтай уран сэтгэмж, яруу дүрслэлтэй бөгөөд бодит амьдралын үнэн тусгал болж чадсан тул хичнээн уншсан ч уйдахын аргагүй байдаг билээ. Энэ номонд Шидэт хэт, Гахай маллагч, Хааны шинэ хувцас, Эмзэгхэн гүнжийн үлгэр, Шүдэнз зардаг охин зэрэг нийт 8 үлгэр багтсан байна.

Жангар хүүхдийн номын редакцаас хүүхэд багачууд та бүхэндээ Германы алдарт зохиолч ах дүү Гримм (Жакоб Гримм, Вилгельм Гримм)-ийн “Ойн гурван бяцхан эр”, ”Чоно ба долоон ишиг”, “Эрхийн чинээ хүү”,“Улаан малгайт”, “Хэнзель, Гретель хоёр”, “Гаргүй охин”, “Бремений хөгжимчид”, “Аз жаргалд умбасан Ханс хүү” хэмээх үлгэрүүдийг толилуулж байна. Эдгээр үлгэрүүд нь одоо ч хүн төрөлхтний хамгийн сонсох, унших дуртай үлгэрүүд хэвээр байгаа билээ.

Монгол ардын үлгэр нь уран яруу хэллэг, хурц тод дүрслэлээрээ бусад орны үлгэрүүдээс ялгарахаас гадна хүүхдийн хийсвэрлэн бодох сэтгэлгээг хөгжүүлж, тэдний сэтгэл зүйг зөв төлөвшихөд ихээхэн үүрэг гүйцэтгэдэг. Монсудар хэвлэлийн газар, Жангар хүүхдийн номын редакц та бүхэндээ 'Монгол ардын шилдэг үлгэрүүд'-ээ хүргэж байна. Бидний аав ээж, эмээ өвөө бүгд эдгээр үлгэрүүдийг сонсож, үр ачдаа ярьж өгсөөр өнөөг хүрсэн байдаг. Үлгэр сонсох дуртай хүүхэд номонд хайртай болдог бөгөөд ном уншдаг хүүхэд хүнийг хайрлах, өрөвдөх, нинжин сэтгэлтэй болж өсдөг билээ.

"Шинжлэх ухаанч цуврал"-ын хоёр дахь бүтээл болох "Гэгээ" ном Гэрэнд байршлаа.

Бид гэрэл гэгээ рүү тэмүүлдэг учир гайхамшгийг бүтээж чадсаныг түүх гэрчилдэг. Сэтгэлдээ, оюун ухаандаа гэгээ оруулах гэж хичээдэг учраас хүмүүс хөгжиж, дэвшдэг. Миний бяцхан охинтой хамт дэлхийг хайрлаж, энх тайвнаар хамтран амьдрах ирээдүйн дэлхийн хүмүүс уншина гэх итгэлээр энэ үлгэрийг бичлээ.

128 хуудас үггүй график ном болох "The Arrival"-ын зохиолч, зураач Шон Тэн анимэйшн уран бүтээлч бөгөөд түүний богино хэмжээний анимэйшн нэгэн цаг үед Оскарын шагналын эзэн болж байсан билээ.

Харь газрын ойлгомжгүй мэдрэмж, гэр бүлээ, дассан газар орноо санагалзах, шинэ орчин, шинэ хүрээлэлд учраа олж амьдрах тухай цагаачийн амьдралыг харуулах энэ бүтээлээс та үггүй зурагт номын чадал чансаа хэчнээн хязгааргүй болохыг олж харж болно. 

Дэлхийн бестселлер номын зохиолчид болох Оливер Жефферс, Сэм Уинстон нарын нэгэн бүтээлч номыг Гэрэн нь толилуулж байна.

Толь бичиг бусад ном шиг өөрийн түүхийг хүүрнэдэг байхсан гэж хүснэ. Ингээд нэг өдөр тэр доторх үгсээсээ амьлуулахаар шийджээ. Өөрийн хуудсуудаараа дамжуулан ашгүй нэг түүх хүүрнэж болох нь байна шүү дээ! Гэхдээ дотор нь агуулагддаг үгс бөөгнөрөөд, учир нь олдохгүй эмх замбараагүйтэлд орвол яана аа? Толь бичиг ингэе гэж огт санаагүй шүү дээ. Азаар түүний найз Цагаан толгой толь бичгийн үгсийг буцаж байрандаа ороход туслах болно.

Тэр чигтээ дүрслэгдсэн зургаараа түүхээ хүүрнэх энэхүү ном 2007 онд Америкийн хамгийн өвөрмөц зурагт номд олгогддог Калдекоттын шагналын эзэн болж байсан билээ.

Хүүхдийн уран төсөөлөлд хязгаар үгүй. Тэр чанарыг нь улам өрдөх энэ зурагт номыг ээж аав, асран хамгаалагч та бүгд өөрсдийн хүссэнээр хүүрнэн өгүүлээрэй. Гол дүрүүдэд нэр өгөөд харагдах зураглалд хүссэн түүхээ зохион ярьж өгөх боломжтой.

Америкд хэвлэгдэн гарсан зурагт номуудаас одоог хүртэл борлуулагдаж буй хамгийн дээр үеийн зурагт ном бол Вонда Гоогийн "Сая сая муур" билээ.

Хамтдаа энх тунх амьдрах эмгэн, өвгөн хоёр их ганцаардаж буйгаа мэдэрч буйгаар зохиол эхэлнэ. Эхнэр нь мууртай болох хүслээ өвгөндөө хэлэхэд өвгөн муурны эрэлд гардаг. Өвгөн явсаар "Энд ч нэг, тэнд ч нэг муур. Муур, муурын зулзага хаа сайгүй. Зуу зуун, мянга мянган муур, сая сая, тэрбум тэрбум муур..." хөглөрөн байх нэгэн довцог дээр ирнэ. Ингээд хамгийн хөөрхөн муурыг нь сонгож харих гэсээр бүгд хөөрхөн харагдах тул бүгдийг нь авч гэртээ харьдаг. Цааш юу болсныг хүүхэдтэйгээ хамт номоосоо уншаарай.

Энэ номд Вонда Гоог зурагт номын түүхэнд хамгийн анх удаа бүтэн дэлгэмэлээр нь зурсан байдаг.

Хамгийн өвөрмөц зурагт номд олгогддог Калдекоттын хүндэт шагналын эзэн болсон энэхүү бүтээлд амьдралын тойргийн талаар сэдвийг хөндөнө.

Бүхий л зүйлс цам ямагт өөрчлөгдөж, урсан одно. Энэ санааг баяр хөөр, цөхрөл гуниг, өсөлт дэвшил, задрал бутралын хамтаар энэ номоос олж үзэж болно. 

Зохиолч энэ номоо бүтээхдээ шавжнуудын харилцдаг хэлийг зохион бүтээсэн юм. "Du Iz Tak?" - "Тэр юу вэ?", "Ma nazoot." - "Мэдэхгүй" гэх мэтээр бичвэр нь үргэлжилнэ.

Олж анзаарах маш олон детальтай энэ бүтээлийн өрнөл зөвхөн нэг л газар нэг л цэгт өрнөнө гээд бод доо? Гайхалтай биш гэж үү?

Солонгос уран бүтээлч И Жи Хёоны бүтээсэн үггүй зурагт номыг Гэрэн нь толилуулж байна.

Энэ бүтээлд өдөр тутмын нэгэн хэвийн "саарал" амьдрал дундах эгэл жирийн нэгэн хаалга руу сониучхан зандаа хөтлөгдөх бяцхан хүүгийн аяллыг харуулдаг. Ямар ч үггүй энэ номд хүү яг л Алиса шиг таньж мэдэхгүй газраас эхлээд эмээж, сүрдэж байсан бол яваандаа танилцаж, сониучирхан дасал болж өөртөө нэгэн шинэ ертөнцийг нээдэг.

Шинэ жилийн сэдэвтэй гацуурын чимэглэл, цаасан тоглоом, хөлөгт тоглоом, стикертэй бүтээлч ном.

Тус номын онцлог нь:

❄️ цаасан чимэглэл
❄️ ой тогтоолтын тоглоом
❄️ хөлөгт тоглоом гэх мэт хүүхдийн анхаарлыг төвлөрүүлэх, гарын жижиг булчингуудыг хөгжүүлэх дасгал ажлуудтай бөгөөд олон төрлийн стикертэй.

4-с дээш насны хүүхдүүдэд тохиромжтой.

❄️ Энэхүү бүтээлч номын онцлох давуу тал нь урлалдаа ашиглах цаасыг номноос маш хялбараар салгахад зориулсан нугалаастай. Тус нугалаасын дагуу салгаад бүтээлээ хийх учраас ном урагдахгүй, саглагар цаас үлдэхгүй.

“Happy Halloween” бүтээлч ном нь:
🎃цаасан чимэглэл
🎃ой тогтоолтын тоглоом
🎃хөлөгт тоглоом гэх мэт хүүхдийг завгүй байлгах, анхаарлыг төвлөрүүлэх, гарын жижиг булчингуудийг хөгжүүлэх дасгал ажлуудтай бөгөөд олон төрлийн стикертэй.

4-с дээш насны хүүхдүүдэд тохиромжтой.

🎃 KidzNest-ээс эрхлэн гаргадаг бүтээлч номын онцлох давуу тал нь урлалдаа ашиглах цаасыг номноос маш хялбараар салгахад зориулсан нугалаастай. Тус нугалаасын дагуу салгаад бүтээлээ хийх учраас ном урагдахгүй, саглагар цаас үлдэхгүй.

KidzNest-ээс эрхлэн гаргадаг бүтээлч номнууд нь хүүхдийг дэлгэцээс хөндийрүүлэн бүтээлчээр ажиллах зорилготой.

Тус ном нь:
🌙 цаасан чимэглэл
🌙 ой тогтоолтын тоглоом
🌙сар шинийн мэндчилгээ гэх мэт хүүхдийг завгүй байлгах, анхаарлыг төвлөрүүлэх, гарын жижиг булчингуудийг хөгжүүлэх дасгал ажлуудтай бөгөөд олон төрлийн стикертэй.

4-с дээш насны хүүхдүүдэд тохиромжтой.

🌙 Эл номын онцлох давуу тал нь урлалдаа ашиглах цаасыг номноос маш хялбараар салгахад зориулсан нугалаастай. Тус нугалаасын дагуу салгаад бүтээлээ хийх учраас ном урагдахгүй, саглагар цаас үлдэхгүй.

Хүүхдүүдийн цагаан сарын гарын бэлгэнд өгөхөд тохиромжтой.

Энэхүү ном нь Хүүхдийн эрхийн тухай конвенцод заасан хүүхдийн эрхийг таниулах зорилготой дасгал ажил, хөлөгт тоглоом, стикертэй бүтээлч ном юм.

Тус номын онцлог нь:

🍭 цаасан чимэглэл
🍭 ой тогтоолтын тоглоом
🍭хөлөгт тоглоом гэх мэт хүүхдийн анхаарлыг төвлөрүүлэх, гарын жижиг булчингуудыг хөгжүүлэх дасгал ажлуудтай бөгөөд олон төрлийн стикертэй.

4-с дээш насны хүүхдүүдэд тохиромжтой.

🍭 Энэхүү бүтээлч номын онцлох давуу тал нь урлалдаа ашиглах цаасыг номноос маш хялбараар салгахад зориулсан нугалаастай. Тус нугалаасын дагуу салгаад бүтээлээ хийх учраас ном урагдахгүй, саглагар цаас үлдэхгүй.

Макс хүү ээжийгээ шалсаар дэлгүүр хамт явах ч удалгүй залхаж ядарна. Ээж нь тоглоомын талбайд танил хүүхдүүдтэй нь хамт орхисны дараахан бороо орж эхлэв. Хүү ганцаар үлдэж, жиндэж уйлна. Энэ үеэр зүс таних төдий нэг ах дөхөж ирэн “гэрт чинь хүргээд өгье, машинд суугаач” гэнэ. Макс хүү хариуд нь юу гэж хэлэх бол?

...

Бага насны хүүхдүүдийг зоригжуулах өгүүллэгүүд

Надад нэг хөрш бий. Энэ жил 12 настай, нэрийг нь Толгойгүй гэдэг. Түүнийг Толгойгүй гэж дууддаг ч хүн нь бол өөрөө толгойтой. Толгой нь харин ч бүр том ба нүд, чих, ам, хамар бүгд л бий. Тэр бас хичээлдээ ч сайн, яасан ч толгойгүй байх учиргүй. Гэвч бүгд түүнийг толгойгүй гэж дууддагийн учир нь тэр юу ч санадаггүй, хоосон гэмээр толгойтой.
Энэ хүүхэд үргэлж л манай гэрээр орж гарна. Нэг өдөр тэр баахан тоглож явсных нь дараа би дөнгөж хаалгаа хаангуут л “пад, пад, пад” хийтэл гадаах хаалга нүдэв. Хаалгаа нээгээд харвал өнөөх толгойгүй нөхөр зогсож байна.
- Уучлаарай, би цүнхээ мартчихлаа гэж хэлээд малгай, бээлийгээ тайлангаа өрөөнд орж цүнхээ хайв. Цүнхээ олж аваад гарлаа. Намайг дөнгөж хаалгаа хаав уу үгүй юу эргээд “пад, пад, пад” хаалга нүдэв. Нээгээд харвал өнөөх нөхөр:
- Уучлаарай, малгайгаа мартчихаж.
Тэр өрөөнөөс малгайгаа олоод явлаа. Дөнгөж хаалгаа хаав уу үгүй юу дахиад л хаалга нүдэх нь тэр ээ. Энэ удаад би хаалгаа нээгээд хэн байна ч гэж харалгүйгээр бээлийг нь өгөөд:
- Толгойгүй нөхөр минь, бээлийгээ ав.
Тэгээд би өрөөндөө ороод хартал толгойгүй нөхрийн цүнх нь байх нь тэр. Мэдээж малгайгаа авахаар ирэхдээ цүнхээ мартаж орхисон байх нь.

Роалд Дал бол тагнуулч, байлдааны сөнөөгч онгоцны нисгэгч, шоколадны судлаач, эм бүтээгч хүн байв. Тэрээр Чарли ба шоколадны хаан, Матилда, Үлэмж биетэн гэхчлэн олон гайхалтай түүхүүдийг зохиогч юм. Дэлхийн хамгийн шилдэг түүх хүүрнэгч хэмээх алдраа өнөө хэр хадгалсаар буй.

Аварга матар өдрийн хоолонд юу зооглохоо бодож байна. Голынхоо хамгийн шуналтай, энэ өөдгүй матар ямар нэгэн шүүслэг, амттай зүйл идэхийг хүсжээ. Хурц шүднүүд нь наранд хутганы ир мэт гялбах бөгөөд цаг өнгөрөх тусам матар улам их өлсөж байна гэнэ. Энэ зальт адгуус гэхдээ юу ховдоглон идэх бол? болгоомжлоорой. Матар чамтай тун адилхан хэн нэгнийг хайж явна…

Энэхүү цувралын онцлог нь: Олон зуун жилийн турш үе үеийн хүүхэд залуусын амтархан унших дуртай сонгодог үлгэрүүдээс бүрдсэн, гайхалтай мэдрэмжтэй зураач Мануэла Адреанигийн зургуудаар чимэглэгдсэн, ухаалаг утасны тусламжтай номын хуудас бүрийг сонсох боломжтой учир 4+ насны бүх хүүхдэд тохиромжтой байх болно. 

Энэхүү цувралын онцлог нь: Олон зуун жилийн турш үе үеийн хүүхэд залуусын амтархан унших дуртай сонгодог үлгэрүүдээс бүрдсэн, гайхалтай мэдрэмжтэй зураач Мануэла Адреанигийн зургуудаар чимэглэгдсэн, ухаалаг утасны тусламжтай номын хуудас бүрийг сонсох боломжтой учир 4+ насны бүх хүүхдэд тохиромжтой байх болно. 

Энэхүү цувралын онцлог нь: Олон зуун жилийн турш үе үеийн хүүхэд залуусын амтархан унших дуртай сонгодог үлгэрүүдээс бүрдсэн, гайхалтай мэдрэмжтэй зураач Мануэла Адреанигийн зургуудаар чимэглэгдсэн, ухаалаг утасны тусламжтай номын хуудас бүрийг сонсох боломжтой учир 4+ насны бүх хүүхдэд тохиромжтой байх болно. 

Энэхүү цувралын онцлог нь: Олон зуун жилийн турш үе үеийн хүүхэд залуусын амтархан унших дуртай сонгодог үлгэрүүдээс бүрдсэн, гайхалтай мэдрэмжтэй зураач Мануэла Адреанигийн зургуудаар чимэглэгдсэн, ухаалаг утасны тусламжтай номын хуудас бүрийг сонсох боломжтой учир 4+ насны бүх хүүхдэд тохиромжтой байх болно. 

Энэхүү цувралын онцлог нь: Олон зуун жилийн турш үе үеийн хүүхэд залуусын амтархан унших дуртай сонгодог үлгэрүүдээс бүрдсэн, гайхалтай мэдрэмжтэй зураач Мануэла Адреанигийн зургуудаар чимэглэгдсэн, ухаалаг утасны тусламжтай номын хуудас бүрийг сонсох боломжтой учир 4+ насны бүх хүүхдэд тохиромжтой байх болно. 

"Анир" төсөл нь монголын уран зөгнөлт бүтээлүүдийн өвийг нэгээр нэмж, хүүхэд залуусын сэтгэхүйг тэлэх зорилготой бүх насныхан унших боломжтой цуврал комик ном юм.

Энэхүү комик номд гарч буй шидэт ертөнцөд хүн төрөлхтөн онцгой хүчийг эзэмшдэг хэдий ч, эрх мэдэл, эд баялгийн төлөө хөнөөлдөн байлдах аж. Хаан ширээний төлөөх тэмцэлд аргагүй эрхэнд татагдан орсон Анир гүнж төрт улсаа тэгшитгэж өөрийн ертөнцөд энх тайвныг эргүүлэн авчирч чадах болов уу?

Зүүд мөрөөдөлд нэвтрэн орох, алсын газрыг алган дээрээ буулгасан мэт шинжих, ирээдүйд болох зүйлсийг зөгнөн харах гээд ер бусын хүчтэнүүд орших ертөнцөд тавтай морилно уу. Манай комикийн баатруудтай хамт аялах ер бусын аялалд уншигч таныг урьж байна.

Математиктаа тааруу Ник хүү гэрийн даалгавраа хийхээр түүртэж буйгаар ном эхэлнэ. Гэвч удалгүй хачирхалтай аялалд гарах нь тэр.

Зохиолд өрнөх адалд явдлаар дүүрэн аяллаар дамжуулан Ник, ягаан муур хоёрын хамт цэнхэр гүзээлзгэнэ, Тооны Вант Улсын гүнж, Цагаан Толгойн Вант улсын үсэгтэй уулзаж, тулгарсан бэрхшээлээ хэрхэн давахыг олж мэдээрэй.

Уг ном уншигч хүүхдийн төсөөлөн бодох чадварыг идэвхжүүлэн, эх хэлний үнэ цэнийг ойлгуулах бөгөөд сурах нь зугаатай хийгээд шаардлагатай үйл гэдгийг хүүхдэд тун энгийнээр ойлгуулах болно.

Сархаанаа хэмээн өхөөрдөн дуудах нэртэй бяцхан хүү болон түүний увдист найзуудад тохиолдсон хачирхалтай сонин, хайр дүүрэн, баатарлаг зоригт адал явдлыг өгүүлсэн хүүхдийн зурагт ном юм. Эх дэлхий дээр хамтдаа оршин байгаа амьтай бүхнийг, модны навчсыг, бор шувуудыг, жижигхэн чийгийн улааныг, сагсгар саваагүй гөлгийг, сарвуугаа гэмтээсэн яст мэлхийг хайрлах хайр, хамгаалах зөн, мэдэрч ойлгох чадвар бидний бяцхан хүүхдүүдийн зүрх сэтгэлд хязгааргүй дүүрэн оршдог болохыг энэхүү номоос уншаарай.

Сархаанаа хэмээн өхөөрдөн дуудах нэртэй бяцхан хүү болон түүний увдист найзуудад тохиолдсон хачирхалтай сонин, хайр дүүрэн, баатарлаг зоригт адал явдлуудыг өгүүлсэн хүүхдийн зурагт ном юм. Эх дэлхий дээр хамтдаа оршин байгаа амьтай бүхнийг, модны навчсыг, бор шувуудыг, жижигхэн чийгийн улааныг, сагсгар саваагүй гөлгийг, сарвуугаа гэмтээсэн яст мэлхийг хайрлах хайр, хамгаалах зөн, мэдэрч ойлгох чадвар бидний бяцхан хүүхдүүдийн зүрх сэтгэлд хязгааргүй дүүрэн оршдог болохыг энэхүү номоос уншаарай.

Долоо хоног тутмын "Дефакто газет"-ын сонины Япон хэлний орчуулагч Т.Нямдашийн эмхэтгэсэн, НҮБ-ын Хүүхдийн эрхийн тухай конвенцыг ойлгоход хялбар байдлаар танилцуулан бичсэн хүүхэд болон эцэг эхчүүдэд зориулсан зурагт ном хэвлэгдэн гарлаа.

Уг номд конвенцын заалт тус бүрд 8-13 насны хүүхдүүд болон мэргэжлийн зураачийн зурсан зургуудыг оруулж өгсөн бөгөөд, хүүхдүүд ээж аавтайгаа хамт уншиж, харилцан ярилцахад зориулагджээ.

Виктор Франкенштейн амьдрал хэрхэн бүтээгдсэнийг олж мэдэх гэсэн хүсэлд автжээ. Аянга цахилгаан түүний туршилтад амьдрал авчрах учиртай. Виктор өөрийн бүтээсэн найман тохой, шар арьстай, үхээнц нүдтэй “амьтан”-ыг мангас гэдгийг тэр дороо ухаарав. Виктор амьдралыг амжилттай бүтээсэн боловч одоо түүний бүтээл нь өөрийн гэсэн хүсэл тэмүүлэлтэй болсон бөгөөд энэ асуудлаас гарах ганц гарц нь үхэл байж мэдэх юм.

Жонатан Харкерын Румын улс дахь энэ томилолт жирийн нэгэн аялал болох ёстой байв. Гэвч түүний очсон Дракулагийн цайз нууцлаг зүйлсээр дүүрэн. Төөрдөг байшин шиг асар том мөртөө эзэн нь зөвхөн шөнийн харанхуйд гарч ирдэг, харин өдөр нь хүйтэн хонгилд гүн нойронд автан унтдаг байв! Жонатан Англи руу буцахыг маш их хүссэн ч эхлээд цайзаас чимээгүйхэн зугтаж, гүн Дракула дагахгүй байгаасай гэж залбирах хэрэгтэй.

7-оос дээш насны хүүхдэд зориулан хялбаршуулж, зургаар баяжуулсан хувилбар.

Нэгэн цагт их сургуулийнхаа хамгийн авьяаслаг оюутан байсан Раскольников амьдрал нь яаж яаваад ийм өрөвдөлтэй болсныг өөрөө ч ойлгохгүй байлаа. Амьдралаа эргүүлэн сайжруулахыг хүссэн тэрээр аймшигтай үйлдэл хийжээ.

Гэвч цөхрөнгөө барсан ээж, дүү хоёр нь түүн дээр ирж, хатуухан цагдаагийн мөрдөгч хийсэн хэргийг нь шиншилж эхлэхэд Раскольников эцсийн эцэст түүний зовлон зүдүүр дуусахгүй ч байж магадгүй юм гэдгийг гадарлажээ...

Гэмт үйлдээ харамсах гэмшил, гэмт хэргийн ял шийтгэлийн аль нь түүнд хүнд байх бол?

Америк. 1960-аад он. Рут охины хамгийн дуртай зүйл бол “САНСАР ОГТОРГУЙ”. Хуучин ферм дээр хорон санаатай авга эгчтэйгээ хамт амьдардаг Рут шөнө бүр дурангаараа оддыг харж, илүү сонирхолтой амьдралыг мөрөөддөг билээ. Нэг шөнө Рут тэнгэрт ямар нэгэн зүйл дүрэлзэж байхыг олж харлаа. Яг л нисдэг таваг шиг харагдах зүйл! Тэр зүүдэлж байна уу...

“Гангста эмээ”, “Даашинзтай хөлбөмбөгчид”, “Тэрбумтан хүү” зэрэг зохиолоороо бидний танил болсон Дэвид Воллиамсын хамгийн сүүлийн үеийн хит болох “Сансрын хүү”-тэй хамт мартагдашгүй аялалд гараарай!

Хотхоныг түнэр харанхуй нөмөрчээ. Хүүхдүүд унтахдаа унасан шүдээ дэрэн доор хийж орхиод, шүдний дагина ирж оронд нь зоос үлдээхийг хүлээн сэрвэлзэн хэвтсээр гүн нойронд автана. Гэвч шөнө дунд ер бусын аймшигт зүйл тохиолдох болов...

Шөнө дөлөөр ямар нэгэн амьтан тэдний өрөөнд орж ирэн, өнөөх шүдийг нь ухасхийн шүүрч, жихүүдэс хүргэм дуугарах нь буг чөтгөр амилах мэт. Гэвч энэ нь ямар амьтан байсныг хэн ч үл мэднэ. Харин өглөө сэрэхэд дэрэн доор нь түм буман үхсэн нялцгай биетэн язганаж, амьд аалзнууд арваганах үнэхээр ой гутам.

Хүүхдүүдийн өрөөнд юу гээч үл үзэгдэгч амьтан сэмхэн орсон хийгээд түүнд шинэхэн унасан шүд ямар хэрэгтэйг хэн ч үл мэднэ.

Бен бол итгэмээргүй, адал сонин явдалтай учирсан жирийн л нэг арван хоёртой хүү билээ. Бен хар муур хочит эмээтэйгээ хамтран Лондоны цамхгаас хаан ширээний эрдэнэсүүдийг бараг л хулгайлсан түүхтэй. Гэхдээ хил дамнан эрдэнийн чулуу хулгайлж явдаг үе нь хэдийн өнгөрч, өдгөө хүсэл мөрөөдлөө биелүүлж сан технигч болохоор зүтгэж яваа аж.
Гэтэл түүний өөд болсон эмээтэй нь тун адилхан арга барил бүхий хэн нэгэн хулгайч хааны ордны хамаг л үнэтэй цайтай эрдэнэсийг хулгайлан улс орон даяар шуугиан тарих нь тэр. Үүний зэрэгцээ нууцлаг хар муур Бенд үзэгдэх боллоо.
Тэр энэ бүхний учрыг хэрхэн олох бол?

Анх 2011 онд хэвлэгдэж, 2013 онд дэлгэцийн бүтээл болсон билээ. Эмээ, өвөөгөө үргэлжид хөгшин байсан мэтээр бодож тэднийгээ уйтгартай, хоцрогдсон гэх хүүхдүүдийн ойлголтод хариу өгсөн томоохон бүтээл юм. Номын агуулгын хувьд, Бен хэмээх хүү баасан гараг бүрд эмээгийндээ үлддэг. Тэрээр үргэлжид байцайтай хоол иддэг, нүдний шил, буурал үс гээд эмээ нарын сонгодог жишээ болсон эмээгээ нэгэн хэвийн уйтгартай гэж боддог байлаа. Тиймээс эмээтэйгээ байх тун дургүй. Гэвч нэг л өдөр тэрээр эмээгээ өөр шиг нь хүүхэд байсан, тэр бүү хэл маш олон нууцлаг хэргийн эзэн гэдгийг мэднэ. Эндээс л Бен эмээгээ өөрөөр харж, илүү дотно байхыг чухалчилдаг. Цаашид Бен эмээтэйгээ ямар олон адал явдал эхлүүлснийг уншигч танд үлдээе. Зохиолч тун хошин өнгө аясаар хүний сэтгэлийн нарийн нандин мэдрэмжүүдийг илэрхийлсэн тул уншигч таныг ер уйдаахгүй.

Даашинзтай хөл бөмбөгчид, Гангста эмээ гэсэн номуудаараа бидэнтэй нэгэнт танил болсон Воллиамсын уг бүтээл 2012 онд гарсан даруйдаа олон өсвөр үеийнхнийг байлдаг дагуулсан төдийгүй тэр чинээгээрээ хамгийн борлуулалт өндөртэй хүүхдийн номын нэг болж чадсан билээ.

Хайртай үхэр зусгаа алдаад удаагүй байсан Зои охин нэгэн өдөр харх олж, түүнийгээ яг л өмнөх амьтан шигээ хайрлах болжээ. Өнөөх хархаа ааш муутай хойд ээж болон хорон санаатай бургер бэлтгэгчээс хамгаалахыг хичээх Зои охинд цааш юу тохиолдохыг хөгжилтэй, хөгтэй, адал явдалтай бас хөнгөн гунигтай энэхүү номоос мэдэж аваарай.

Жоёыг жаргалтай болгох маш олон зүйл бий. Түүнд хувийн кино театр, боулингийн газар, бүр орангутан сармагчин хүртэл байдаг. Тэр дөнгөж 12 настай хэр нь насандаа баймааргүй их хөрөнгөтэй шүү. Гэсэн ч Жоё жаргалтай байж чадсангүй. Тэр уг нь үнэхээр баян хүү шүү дээ. Гэтэл яагаад тэр вэ? Яагаад гэвэл, юу гээч...учир нь түүнд нэг ч найз байгаагүй юм.

Балчир хөвгүүнээс насанд хүрсэн эр болох явцад бие болон мэдрэмж, зан авир хэрхэн өөрчлөгдөхийг энэхүү номоос мэдэж авах боломжтой. Өөрөөр хэлбэл, хөвгүүдийн бэлгийн бойжилтын үед юу тохиолдохыг энгийн бөгөөд ойлгомжтой тайлбарлахаас гадна эрүүл хооллож, дасгал хөдөлгөөн хийж, ариун цэвэр сахиж, биеэ арчлах талаар мэдээлэл энд номд багтсан. Өсөж том болох нь хүүхдүүдэд сайхан санагдах ч заримдаа хэтэрхий хэцүү санагдах нь бий. Иймд хөвгүүд өөрсдөө энэ талаар мэдлэгтэй байх тусам шинэ шинэ өөрчлөлтийг тэр хэрээрээ бэрхшээлгүй даван туулна.

Уг номд  дэлхийн бүх охидод тохиолддог бие физиологийн өөрчлөлт, эрүүл мэнд, гоо сайхан, сэтгэл зүйн асуудлыг дэлгэн өгүүлж товч тодорхой хариулт өгснөөрөө онцлог юм. Шилжилтийн нас, өсвөр нас хэмээх тун гайхалтай ч, нэлээд адармаатай үеэ ойлгож, өөрийгөө хайрлахад нь тэрслүү охидод тус болох билээ. Энэхүү ном нь “Надад юу тохиолдоод байна аа?”, “Миний сарын тэмдэг ирчихлээ”, “Охидын асуудал”, “Анхны хайр” зэрэг нийт 9 бүлэгтэй бөгөөд бүлэг бүрд тухайн асуудал юунаас болж үүсдэг, ямар өөрчлөлт гардаг, хэрхэн шийдэх боломжтойг товч тодорхой өгүүлсэн байна. Тиймээс эцэг эх, асран хамгаалагчдын төдийлөн сайн ярилцдаггүй, ярилцахаас эмээдэг сэдвүүдийг тэрслүү охидод хүүрнэн өгүүлж, амьдралынхаа нэгэн онцгой, ер бусын үеийг бэрхшээл багатай, ханьтай даван туулахад туслах юм.

Уг номын зохиолч Елена Фавилли бол Нью-Йорк Таймс сонины бестселлер зохиолч, сэтгүүлч бөгөөд өмнөх түүхүүдээрээ хүсэл мөрөөдлийнхөө төлөө зоригтойгоор тэмцэн, замд таарсан хэцүү бэрх бүхнийг хүч чадлаараа даван туулж, амжилтад хүрсэн гайхалтай эмэгтэйчүүдээр дамжуулан охидод урам зориг хайрлаж байсан бол энэ удаад “Тэрслүү охидын хөтөч” номоороо өсөж буй бүх тэрслүү охидын эрүүл мэнд, бэлгийн боловсролд санаа тавьж, найз нөхөд шиг, ээж эгч шиг нь зөвлөж, чиглүүлж, хайр халамжаа түгээж байна.

Нью-Йорк таймсын дуулиан тарьсан бестселлерийн хоёр дахь боть дэлхийн өнцөг булан бүрд аж төрж буй охид, том мөрөөдөж, илүүд зорин, шаргуу хөдөлмөрлөх урам зориг өгөх болно. Тэрслүү охидод зориулсан бяцхан түүхүүд 2 ном нь, Нефертитиэс эхлээд Бейонсе, Розалинд Франклин, Ж.К.Роулинг гэх зэрэг ер бусын эмэгтэйчүүдийн тухай зуун бяцхан түүхийн цоо шинэ түүвэр юм. Хатан хаан болон тэмцэгч, балетчин хийгээд хуульч, далайн дээрэмчнээс авхуулаад компьютерийн мэргэжилтэн, сансрын нисгэгчээс зохион бүтээгч хүртэлх энэхүү гайхалтай эмэгтэйчүүдийн түүхийг зэрэгцүүлэн өгүүлснээр, боломжийг бодит болгож чадах сэтгэл хөдөлгөсөн мэдрэмж төрөх учиртай.

Энд өгүүлэх бүхэн итгэл найдвар дүүрэн зүрх сэтгэл дэлхийг өөрчлөх хүчтэйг нотлон харуулна. Эдгээр хатан зоригт эмэгтэйчүүдийн түүх охидыг урам зоригоор бялхааж, гоо үзэсгэлэн гэдэг нас үл харгалзан өөр өөрийн өнгөтэй оршин байдгийг ойлгуулж, залуу охидыг гайхшруулах болно. Номыг уншсан хүн бүр хүсэл тэмүүлэл, сониуч зан, өгөөмөр сэтгэлээр дүүрэн явах нь жинхэнэ амжилт, аз жаргал гэдгийг олж мэдээсэй. Амьдралынхаа үнэ цэнэтэй хором мөч бүрт аз жаргалтай байж, шинийг эрэлхийлж явах хэрэгтэй гэдгээ битгий мартаарай.

Тэрслүү охидод зориулсан бяцхан түүхүүд олон талаараа үеийн үед үнэ цэнээ хадгалсаар байх болно. Тухайлбал ном бүтээхэд маш их хэмжээний мөнгөн хандив дал гаруй орны хүмүүсийн дэмжлэгээр босч, түүгээр ч зогсохгүй дэлхийн өнцөг булан бүрээс авьяаслаг эмэгтэй зураачид сайн дураараа хамтран ажилласан зэрэг олон шалтгаан бий. Залуу охид ирээдүйн амьдралд нь тохиож болох бэрхшээл бүхэнд бэлтгэлтэй байх хэрэгтэй. Гэхдээ тэр бүхэн дааж давшгүй зүйл биш гэдгийг ойлгох, аливаад сэтгэлийн хаттай байх нь хамгаас чухал. Саад тотгор, гутрал гунигийг даван туулах өөрийн замаа олж, яг л энэхүү номд бичигдсэн гайхалтай эмэгтэйчүүдийн нэгэн адил хойч үедээ үлгэр дууриал болж хүч тэнхээ хайрлаарай. Дэлхийн өнцөг булан бүрт буй хүсэл тэмүүллээр дүүрэн тэрслүү охидоо хязгааргүй мөрөөд, өөдөө тэмүүл, шаргуу тэмц, хэзээ ч бүү шантраарай!

Амьдралын философийн тухай ганцаардсан хэлтэрхийгээр төлөөлүүлэн хүүрнэн өгүүлнэ. Хэрхэн амжилтад хүрэх бус хэрхэн хэцүү бэрхийг, хэрхэн уйтгар гунигийг, хэрхэн шантралыг, хэрхэн амжилтгүй болсон үед хариу үйлдэл үзүүлэхийг, бүтэлгүйтлийг хэрхэн даван туулах, алдаанаасаа суралцахын чухлыг заах бүх насныханд зориулсан гайхалтай БОДРОЛ бүтээл юм. Зохиолч Шел Силверстайн энгийн атлаа хүчтэй дархлаажуулалтын вакцин+допин гэж дүгнэжээ.
Гээгдсэн хэлтэрхий ганцаар хэвтэнэ
Хаашаа ч юм хажуудаа наагаад хамт явах нэгнийг хүлээнэ...
Зарим нь таарна гэвч хөдлөхгүй.

Сато туулай хүүгийн цувралын гурав дахь бүтээл.

Цаст хөндий, ой төгөл, цайн далай - орчлон хорвоогийн хамгийн эгэл хийгээд бичил ертөнцийг шинэхэн барьсан пирогноос олж харах Сато хүүгийн аялалд гараарай. 

Сатогийн ертөнцөд эгэл жирийн зүйлс ер бусын ертөнц рүү нэвтрэх үүд хаалга болж өгдөг. Бидний огт анзааралгүй өнгөрүүлдэг тэдгээр эгэл зүйлсэд нуугдсан эгэлгүйг олж нэгээрэй.

Хаврын цэнгэг усан дэр, саран сагс, шөнө илүү дэлбээлдэг цэцэгс... Сатогийн ертөнц ийм л номхон хэр нь ер бус.

Энэ дэвтэрт гарах долоон үзэгдэл бид бүхний мэдрэмж, мэдрэхүйг хөглөх болно. Хорвоог хайр болоод сониучхан нүдээр олж харах Сато туулай хүү байгальтай ер бусын зохицон аж төрдөг. Сэтгэл хөдөлгөм ер бусын энэхүү бүтээл бидэнд эргэн тойрныхоо амьдралыг уран төсөөллөөрөө бүтээж чадахыг маань сануулна.

Газар хайлсан ус хэрхэн тэнгэрт хүрэх хаалга болж, сагсанд нь баригдсан одод хэрхэн хамгийн харанхуй шөнийг гэрэлтүүлж өгч буйтай Сато туулай хүүгийн түүхээр дамжуулан аялаарай.

Бидний шуудхан олж хардаггүй зүйлсийн цаана юу нуугдсан байдаг вэ? Өглөөний цай чинь ярьдаг байсан бол ямар түүх өгүүлэх байсан бол? Хайртай амьтан чинь зүүдээрээ аялуулж чадах байсан бол ямар байх байсан бол? Ханэрү Сато энэ мэт бодлуудадаа хөтлөгдөн нэг л өдөр өөрөө бяцхаан өөрчлөгдвөл юу болохыг үзэхээр шийджээ. 

Тэр булан тохой бүрийг өөр нэгэн ертөнц рүү хүргэх хаалга, бяцхан энгийн үйлдэл бүрийг төсөөлж ч байгаагүй зүйл болгож хувиргах болно. Дөрвөн цувралын хамгийн эхний дэвтэр нь энэ юм.

Бяцхан гацуур шинэ жилийн сүлд модоор сонгогдоход хэт жижиг бас хэт төгс биш ажээ. Гэвч ойд ганцаар үлдсэн нь хэрхэн зол завшаан болсон тухай энэ номд өгүүлэх болно.

Бид ялгаатай талаа улам тордож, хайрлах тухай энэ номын тусламжтай өгөөмөр сэтгэл болон Зул сарын баярын тухай ярилцахад хамгийн тохиромжтой.

Шинэ жилийн үеэр заавал хүүхэдтэйгээ унших зурагт номтой танилцаарай. Хавар хорвоод мэндэлсэн үнэг, туулай хоёр зунжин цугтаа тоглон наадаж, намар гэхэд салшгүй найзууд болсон байлаа. Харин өвөл ирэхэд тэд цас гээч зүйл дунд үсэрч, дэвхцэхээ тэсэн ядан хүлээж байв. Гэвч цас гэж яг юу юм бэ? Үнэг, туулай хоёр болон тэдний найзуудын хамтаар туйлын цас мөсөн дунд өрнөх аялалд гараарай.

Байгалийн амьдрал дундах гайхамшигт ертөнцийг олж нээн, сайхан сэтгэл, нөхөрлөл болон Зул сарын баярын тухай энэ номын тусламжтай ярилцахыг бид санал болгож байна.

Эрт цагт энэ манай дэлхийн улирлууд одоогийнх шиг ээлжлэн солигддоггүй байжээ. Харин Дулаан болон Хүйтнийг эрхшээдэг хоёр өвгөн энэ дэлхийд өөрсдийн улирлаа бүтээхээр өрсөлдөн тэмцэлдэж эхэллээ. Тэдний өрсөлдөөн хэрхэн төгссөнийг энэ номоос олж уншаарай.

Улс орон бүр өөр өөрсдийн онцлог шингэсэн үлгэр, домгийн арвин сантай. Гэвч цаг хугацаа өнгөрөхийн хэрээр нийгэм өөрчлөгдөж, зарим үлгэр домог нийцэхээ больдог. Өв соёл, үнэт зүйлдээ хайртай байна гэдэг хүрч хөндөлгүй хуучин хэвээр нь тахин шүтэх биш харин ч цаг үетэйгээ нийцүүлэн хөгжүүлж, баяжуулж байхын нэр билээ. Тиймээс үнэхээр л өв соёл, ёс уламжлалаа хадгалж үлдэхийг хичээж л байгаа бол тухайн нийгэм, хүүхэд багачууддаа тохируулан шинээр зохиомжлон найруулах шаардлага зайлшгүй тавигдаж байна.
Монгол ардын үлгэр домгийн хувьд өнөө үед нийцэхгүй, хуучирсан хэв шинжтэй байгаа нь тун эмзэглүүштэй. Хүүхэд багачууд төдийлөн сонирхохгүй байгаа нь үүнийг илтгэнэ. Иймд бид мэргэжлийн утга зохиол, аман зохиол судлаач нартай хамтран монгол ардын үлгэр, домгуудын утга санааг алдагдуулалгүйгээр, өнөө үеийн үнэт зүйл, хүүхдийн сэтгэхүйд тулгуурлан шинээр зохиомжлон бүтээжээ.

Xарри Поттер ба Философийн чулуу номын 12-р бүлэг болон Хогвартст болсон Харри Поттерын анхны Зул сарын баярын тухай сэтгэл хөдөлгөм түүх ийнхүү эхэлнэ. Сүрлэг сайхан гацуур моддоор гоёсон их танхим, Гриффиндорын нийтийн өрөөн дэх намуухан дулаахан үдшүүд, зул сарын өглөө задлах баяр баясал дүүрэн бэлгүүд гээд л. Энэ бол халуун дулаан, үерхэл нөхөрлөл, амтат зоог, гэнэтийн шидэт гайхамшгууд гээд Харригийн хэзээ ч мартахгүй бүхнээр дүүрэн баяр.

Ж.К.Роулингийн Харри Поттер ба Философийн чулуу номоос шууд авсан эшлэл, агуулгууд дээр Зиеи Гаогийн нүд булаам зургуудыг нийлүүлж бүх цаг үеийн хамгийн сэтгэлд хоногшсон номын нэгэн гайхалтай хэсгийг гэр бүлийн бүх гишүүдэд зориулан баярын шинэхэн, шидэт уламжлал болоосой хэмээн бүрэн дүрсжүүлэн бүтээлээ.

Гурван бяцхан гавар Хатагтай Моллигийн сургуульд ирэхээсээ өмнө ямар байсан бэ? Тэд хатагтай Молли болон бусад багш, найз нараасаа юу сурав? Та нар ч бас энэ номоос бусдад мөн өөртөө эелдэг хандах, эх дэлхийгээ хайрлах тухай хамтдаа сураарай.